دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)
زبان قصاید ناصرخسرو در سطح نحوی
چکیده
تشخّصِ زبانِ قصایدِ ناصرخسرو در گرو چه عواملی است؟ اصلیترین کوشش این پژوهش پاسخدادن به این پرسش است. ازآنجاکه پرداختن به تمام مشخّصاتِ زبانِ قصاید او، در یک مقاله نمیگنجد، اینجا تلاش شده است ... بیشترنکتهای چند دربارۀ تحوّل شکلی و معنایی ساقینامهها (با تأکید بر تذکرۀ میخانه)
چکیده
یکی از موضوعات شعری در ادب فارسی، ساقینامهسرایی است. این موضوع ادبی که با نظامی گنجوی و چهبسا با الهام گرفتن وی از اشعار موسوم به خمریّات ـ که البتّه پیشتر سابقهای هم داشته است ـ پدید آمد، پس از ... بیشترفراز و فرودهای شعر کودک و شعر نوجوان ایران در سه دهه پس از انقلاب
چکیده
نویسنده در مقالة حاضر وضعیت شعر کودک و شعر نوجوان ایران را در سه دهه پس از انقلاب توصیف و تحلیل میکند. محور برخی از پرسشها، جریانهای شعری، مختصات هر جریان، شرایط اجتماعی، شاعران مهمتر و شاعران جهتدهنده ... بیشترنمودهای عرفان عملی و وحدت شهود در دیوان عطّار نیشابوری
چکیده
بخش عملی عرفان، ساحت یافتههای رفتاری و تجربی یک عارف است که براساس منش سلوکانه در مسیر تعالی تهذیب نفس و تطهیر باطن و رسیدن به کنه هستی، استغراق در آن و شهود آن، به نوعی جهانبینی توحیدی به نام «وحدت ... بیشتربومنقد تطبیقی کتابهای درسی فارسی و العربیّة لغتی
چکیده
منتقدان بومگرا فرهنگ حاکم بر جامعه را یکی از عوامل اصلی بحران زیستمحیطی میدانند و یکی از اهدافشان اصلاح فرهنگ و نگرش غالب است. نظام آموزشی و کتابهای درسی از عوامل اصلی فرهنگسازی هستند. در این ... بیشترشگردهای روایت در شعرهای روایی مهدی اخوان ثالث
چکیده
از مهمّترین ویژگیهای شعر مهدی اخوان ثالث (1307-1369) روایی بودن آنهاست؛ امّا آنچه به شعرهای روایی او برجستگی ویژهای میبخشد و آن را از آثار شاعران معاصرش متمایز میسازد، شیوهها و شگردهای ... بیشترجلوههایی از رمانتیسم در شعر خاقانی
چکیده
افضلالدّین بدیل بن علی خاقانی شروانی، متخلّص به خاقانی (ولادت: ۵۲۰ق در شروان –وفات: ۵۹۵ق در تبریز) در ادبیّات کهن فارسی، شاعری شاخص، تأثیرگذار و منحصربهفرد است؛ ازآنرو که در شعر ... بیشترنمود ایما(زبان ایما یکی از شاخص های برجسته مقالات شمس)
چکیده
وقتی سخن از زبان متن در میان باشد، نظر زبانشناسان و منتقدان ادبی، بیشتر به وجه نوشتاری معطوف است، وجهی که در تقابل خود، وجه گفتاری را به یاد میآورد. تقابلی که از زمان پدیدآمدن خط تاکنون، در نظر پژوهشگران ... بیشترنقد کهنالگویی شخصیت «درویش» در قصۀ نوشآفرین گوهرتاج
چکیده
«درویش» به معنی فقیر، نیازمند، گدا و مسکین است. همچنین به زاهدان، عارفان و صوفیانی که به دنیا و هر چه در آن است، بیاعتنا هستند و روی نیازشان فقط به سمت خداست، درویش میگویند. بنابراین، درویش ... بیشترپیامبران در قصّههای بلند عامیانه
چکیده
یکی از ویژگیهای برجستة داستانهای منثور عامیانه که تا به حال کمتر بدان پرداخته شده، پیوند ژرف و معنادار آنها با کهنالگوهای داستانهای پیامبران، یعنی تکرار و یا بازتولید بسیاری از رویدادهای زندگی ... بیشترتأمّلی در دیدگاههای نظامی دربارۀ جوهره و خاستگاه شعر
چکیده
شعر در جوهر جاری و جهانیاش حاصل بیخویشی و برخاسته از ناخودآگاه شاعران دانسته شده است. این مسئله را نظامی نیز در ضمن ابیاتش به تصریح و تلویح بیان کرده است. هدف مقالۀ حاضر، بررسی موضوع جوهرۀ الهامی ... بیشترمیان خانۀ جهان
چکیده
در این مقاله از رهگذر تأمّل در مفهوم بیتی از خاقانی شروانی و بررسی و نقد نکاتی که شارحان دیوان او ، از دیرباز تا امروز، در شرح و تفسیر آن آوردهاند، کوشیده ایم مفهوم اصطلاح «میان خانه» را در شعر این سخن ... بیشترنگاه تازهای به زندگی عمادی غزنوی (به همراه معرّفی منابع نویافته از اشعار او)
چکیده
امیر ابومحمّد عمادی غزنوی از شاعران سرشناس قرن ششم هجری قمری است که در زمان حیات از شهرت بسزایی برخوردار بوده است. با این حال از زندگی او آگاهی زیادی نداریم و دیوان اشعارش نیز تاکنون به دست ما نرسیده است. ... بیشتررابطة معنایی جملهوارة پایه و پیرو در جملههای شرطی زبان فارسی
چکیده
زبان، نظامی از روابط متداخل است؛ بهگونهای که مفهوم یک جزء، جز در سایة ارتباط با اجزاء و عناصر دیگر دریافت نمیشود. ارتباط بین ساختها و سازههای زبانی بر دو گونه است: رابطة لفظی و رابطة معنایی که ... بیشتربررسی چهار نظریه دربارة بیتی از عبدالقادر بیدل
چکیده
اظهارنظر شفیعیکدکنی دربارة مشخصنبودن مفهوم یک بیت بیدل، توجه ویژة پژوهشگران را به آن موجب شد تا جایی که سیدحسن حسینی فصلی از کتاب بیدل، سپهری و سبک هندی را به توضیح و شرح آن اختصاص داد و محمدرضا اکرمی ... بیشتربررسی بینامتنی حکایات مشترک تذکرةالاولیا و منطقالطیر عطار نیشابوری
چکیده
عطار نیشابوری، شاعر و مؤلفی است که با قرارگرفتن در دورهای بین عصر سنایی و روزگار مولوی، حلقۀ اتصال آغاز و اوج مسیر عارفانۀ شعر فارسی شده است. در آثار عطار باتوجهبه آشنایی او به داستانپردازی و ... بیشتردو تحریر متفاوت از جامع التمثیل
چکیده
جامع التمثیل را محمدعلی حبلهرودی در قرن یازدهم تألیف کرده است. این کتاب مجموعهای است از امثال و حکم و نیز حکایات و مواعظ مرتبط با آنها. از این کتاب نسخههای خطی فراوانی در کتابخانههای مختلف جهان ... بیشترمبادی طرحی نو در خوانش عجایبنامهها
چکیده
موضوع این نوشتار، آن دسته از متون کهن هستند که آنها را با عنوان «عجایبنامه» میشناسیم. این دسته متون که تاکنون کمتر بدانها پرداخته شده است، در برخی پژوهشهای ادبی، با استفاده از نظریۀ تزوتان ... بیشترچند نکته در شرح احوال سوزنی سمرقندی
چکیده
از روزگاران کهن کتابهایی دربارۀ شاعران فارسیزبان نوشته شده که هریک مقداری اطّلاعات زندگینامهای و گاهی نیز چند شعر از هر شاعر بهدستدادهاند. در نگاه نخست، اغلب مطالب این کتابها کاملاً معتبر ... بیشترریختشناسی قصّههای خواب در متون نثر صوفیه
چکیده
چگونگی شکلگیری پدید? خواب باوجود تکرار بسیار ، همچنان امری پیچیده و شگفت است. به جز محتوای خوابها فضایی که خواب ها در آن نقل می شوند هم از جهاتی قابل توجّه هستند. خواب دیدن و دیده شدن در خواب به عنوان ... بیشتربررسی و تحلیل تابو در بوف کور
چکیده
صادق هدایت به عنوان نویسندهای پیشرو در گستر? ادبیات داستانی معاصر، در خلق آثار خود همواره از بنمایههای روانکاوانه بهره برده است. در میان آثار او، بوف کور بیش از سایر آثارش از مباحث روانکاوی ... بیشترکمینهگرایی در خردهحکایتهای تذکرةالأولیا: استراتژی زیباییشناختی
چکیده
اوضاع اجتماعی و نیازهای فرهنگی موجود در اوایل دهۀ هفتاد میلادی، زمینهساز شکلگیری جنبشی به نام «کمینهگرایی» شد که اندکاندک در حوزههای گوناگون هنر و ادبیّات تجّلی یافت. «داستانک» ... بیشتربررسی زندگی و اندیشۀ ابوحفص حدَاد
چکیده
ابوحفص حدّاد یکی از مشایخ و بنیانگذاران مکتب ملامتیه در نیشابور قرن سوم بوده است. در این پژوهش با بررسی منابع کهن، آگاهیهایی دربارۀ زندگی و خانوادۀ ابوحفص به دست دادهایم و با تأمّل در سخنانی که از ... بیشترنفوذ تفسیرهای عرفانی در ذهن و زبان مولانا
چکیده
نفوذ قرآن و تفسیر قرآن در مثنوی بسیار زیاد است؛ بهگونهایکه مثنوی را به گنجینة تفسیر قرآن بدل ساخته است، امّا در میان تفسیرهای مختلفی که مورد استفادة مولانا بوده تاکنون به تفسیرهای عرفانی چهار ... بیشترابیات شاهنامه در خلق الانسان نیشابوری (پیش از 521ق)