نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• ابراهیم سلیمی‌کوچی ¹
• نیکو قاسمی اصفهانی ²

¹ استادیار زبان و ادبیّات فرانسۀ دانشگاه اصفهان

² دانشجوی کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیّات فرانسۀ دانشگاه تهران

چکیده

اوضاع اجتماعی و نیاز‌‌های فرهنگی موجود در اوایل دهۀ هفتاد میلادی، زمینه‌‌ساز شکل‌‌گیری جنبشی به نام «کمینه‌‌گرایی» شد که اندک‌اندک در حوزه‌‌های گوناگون هنر و ادبیّات تجّلی یافت. «داستانک» یا «داستان کوتاهِ کوتاه» از نمونه‌های برجستۀ این رویکرد در ادبیّات داستانی است. هر چند پیشینۀ شکل‌‌گیری این نوع ادبی را عموماً به غرب نسبت داده‌‌اند، بسیاری از نویسندگان آثار ادبی مشرق‌زمین و به‌ویژه ادبیّات فارسی، از روزگاران پیشین از این نگرش در آثار خویش بهره برده‌‌اند. از این رو نمونه‌‌های فراوانی از آثار کمینه‌‌گرا در متون کهن ادبیّات فارسی وجود دارد. برای نمونه، تذکرةالأولیا حاوی حکایات و خرده‌‌حکایات متعدّدی است که برای بیان مفاهیم مورد نظر نویسنده به عامّۀ مردم، با زبانی موجز و ساده و گویا، به رشتۀ تحریر در‌‌آمده ‌‌‌‌است، به گونه‌‌ای که می‌‌توان حضور مؤلّفه‌های کمینه‌‌گرایانه در متن را از ویژگی‌‌های برجستۀ این کتاب تعلیمی دانست. نویسندگان مقاله، از یک ‌‌سو درصدد کاربست شاخصه‌‌های متون کمینه‌‌گرا به پاره‌‌ای از حکایات کتاب تذکرةالأولیا و سنجش آنها از منظر ویژگی‌‌های ساختمند نوع ادبی داستانک هستند، و از سوی دیگر، به چرایی بهره‌‌مندی عطّار از این رویکرد مدرن ادبی پاسخ‌ گفته‌اند.
 

کلیدواژه‌ها

• واژه‌های کلیدی: ادبیّات تعلیمی
• تذکرةالأولیا
• خرده‌‌حکایت
• کمینه‌‌گرایی
• داستانک

عنوان مقاله [English]

Minimalism in Attar’s Tadhkirat-ul-Awliyā: An Esthetic Strategy

نویسندگان [English]

• Ebrahim Salimi Koochi ¹
• Nikoo Qasemi Esfahani ²

¹

²

چکیده [English]

The social situation and the cultural requirements of the early 1970s became the groundwork of minimalism which gradually appeared in different fields of art and literature. The short story is one of the most prominent instances of such approach in narrative literature. Although, many believe that the root of this gender is in Western literature, but many of the authors in East, especially the Persian ones, have benefited it in their own works. There are lots of minimalistic examples in Persian classical literature such as Attar’s Tadhkirat-ul-Awliyā (Memoirs of Saints and Mystics). Tadhkirat-ul-Awliyā contains many anecdotes and short stories which had been written by the author to transfer his rational concepts to the ordinary people through a very simple and concise language, in a way that the presence of minimalistic elements can be considered as the most prominent feature of this didactic literal work. We want, in present paper, from one side, to make the features of minimalistic texts clear using some stories of Tadhkirat-ul-Awliyā through the structural features of Short Story, and on the other side, to know why Attar used such modern approach in his work.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• anecdote
• didactic literature
• Tadhkirat-ul-Awliyā
• Minimalism