دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)
تحلیل داستان ملکوت با تکیه بر رویکرد ساختارگرایانه
چکیده
ملکوت تنها داستان بلند صادقی از جمله آثار ماندگاری که تحت تأثیر بوف کور هدایت در دورهای خاص و با سبکی متمایز به نگارش درآمده است. گذشته از محتوای منحصر به فرد داستان، فرم و ساختار آن نیز قابل تأمّل و ... بیشترمقایسة داستان «خسرو و شیرین» از شاهنامة فردوسی و منظومة «فوّارة باغچهسرای» از الکساندر پوشکین
چکیده
مقایسه و بررسی تطبیقی آثار نویسندگان ایرانی و روس چون فردوسی توسی و الکساندر پوشکین، امکان آشنایی بیشتر را با فرهنگ مردم ایران و روسیّه به ما میدهد. باوجودیکه ادبیّات کلاسیک فارسی و روسی از نظر سبک ... بیشترجابهجایی و تداوم اساطیر در قالب کرامات صوفیان
چکیده
اسطورهها نیرومند و پایدار هستند، میتوانند با تغییر شکل در سختترین شرایط نیز به حیات خود ادامه دهند و در قالبی دیگر زنده و فعال بر جای بمانند. بسیاری از مسائل تصوف نظیر آداب و رسوم، قصّهها و داستانهای ... بیشترشیوههای پایانبندی در داستانهای مثنوی
چکیده
پایانبندی داستان، یکی از عناصری است که جهتگیری نوینی به نقد ادبی داده است. هنر داستانپردازی مولانا در میان شاعران و نوابغ ایرانی تقریباً بینظیر است. شگردهای روایی در مثنوی، ساختار و محتوای ... بیشترغربستیزی در آثار داستانی هدایت، آلاحمد و ساعدی
چکیده
در تاریخ روشنفکری جهان، نوعی گفتمان ستیزهجویانه در بین روشنفکران شکلگرفته است. در ایران نیز در دورۀ پهلوی اول در میان روشنفکران، انگلیسستیزی و بعد از شهریور بیست، آمریکاستیزی مشهود است. غربستیزی ... بیشتربازنمود موضوع و شگردهای ادبی در آثار بهرام بیضایی
چکیده
موضوعات و درونمایههای آثار بهرام بیضایی تنوع چشمگیری دارد. وی در آفرینشهای ادبی خود، شگردهای ادبی گوناگونی ارائه میدهد که در پژوهش حاضر، ضمن بررسی، تحلیل و طبقهبندی موضوعهای داستانی بیضایی، ... بیشترمنشآت عربی خاقانی شروانی
چکیده
خاقانی سخنور بزرگ قرن ششم هجری در دو زبان فارسی دری و عربی سرآمد روزگار خویش بوده و آثار ارجمندی در نظم و نثر، به این دو زبان از خود به یادگار گذاشته است. بااینهمه، تاکنون جز چند قصیدة عربی و چند قطعه ... بیشترسایۀ نثر قاجار بر شیوۀ نگارش فارسی امروز
چکیده
در این پژوهش، چهار متن را از میان نثرهای قاجار بدین شرح برگزیدهایم: ناسخالتواریخ اثر محمّدتقی لسانالملک سپهر، مسالکالمحسنین اثر عبدالرّحیم تبریزی، مجمعالفصحا اثر رضاقلیخان هدایت ... بیشتراشعار یونانی در دیوان کبیر مولوی
چکیده
یکی از مباحث بحثبرانگیز در دیوان کبیر مولوی، وجود اشعاری به زبان ترکی و یونانی است، که در ادامه، اشعار یونانی را بررسی خواهیم کرد. در زمینة اشعار یونانی، تحقیقاتی انجام شده، امّا این پژوهشها بسیار ... بیشترنقد و تحلیل نظریّۀ ولایت عرفانی از منظر شیخ احمد سِرهِندی
چکیده
مفهوم ولایت در نظام و ساختار اندیشۀ صوفیانه، همواره یکی از اصلیترین بنمایههای فکری این بنای برین بوده است. با اندکی تأمّل در تاریخ تصوّف درمییابیم که هر چه از سالهای نخستین تولّد تصوّف به عنوان ... بیشتروزن درشعر و موسیقی (پژوهشی در مبانی عروض و ایقاع)
چکیده
ایقاع، میزان موسیقیِ موزون است؛ چنانکه عروض میزان کلام منظوم است. ایقاع مانند عروض، دارای اوزانی است که آنها را در اصطلاح موسیقی قدیم ایران، ادوار یا ادوار ایقاعی گویند. ادوار ایقاعی از ارکان و ارکان ... بیشترطرز انوری در غزلها و رباعیها، با تکیه بر ویژگیهای نحوی کلام
چکیده
بسیاری از صاحبنظران انوری را در غزل مبدع طریقهای نو دانسته و او را پیشرو و آغازگر راهی خواندهاند که در عاشقانههای سعدی به اوج میرسد، امّا پژوهندگان زبان در بحث از این ابداع به مسائل نحوی کلام ... بیشترتحلیل ساختارهای روایی غزلیّات حافظ
چکیده
تصوّر رایج دربارة غزل حافظ این است که ساختار گسسته و پریشان دارد، اما روایتشناسی نشان میدهد چنین ساختاری متناسب با نوع سخن و وضعیّت عصر شاعر است؛ این گسستگی ظاهری، با خوانش خواننده به انسجام منتهی ... بیشترجزئیات پوشش سنّتی زنان رفسنجان در دوبیتیهای محلّی
چکیده
شهر رفسنجان در شمال غرب استان کرمان واقع است و زبان رایج آن گویش محلّی فارسی است. در فرهنگ عامة مردم این شهر، ادبیّات شفاهی نقش پررنگی دارد و زندگی مردم در آن منعکس است. در پژوهش حاضر جزئیات پوشش سنّتی ... بیشترپیشینۀ تاریخی و تحلیلیِ بحث دربارۀ انواع ادبی تا پایان قرن هفتم
چکیده
در این مقاله پیشینۀ نظری «انوا ع شعر» در آراء قدما تا قرن هفتم با سیر تاریخی تحلیل و بررسی شده است. ضرورت طرح موضوع از آنجا شکل گرفت که ملاحظه شد باوجود گستردگی بحث و نظر دربارة تقسیمبندی و تعریف ... بیشترمستزادهای نیما و آزمایش حذف قافیه
چکیده
قالب مستزاد در شعر کهن فارسی مهمّترین پیشینه برای شعر نیمایی قلمداد شده است. با انتشار شعرهای منتشرنشدۀ نیما یوشیج در سالهای اخیر، بخش مهمّی از آزمایشهای او در این قالب آشکار گشته است. ... بیشترپژوهشی انتقادی در تصحیح مرصادالعباد از محمّدامین ریاحی
چکیده
مرصادالعباد از متون تعلیمی عرفانی در قرن هفتم است که نسخ متعدّدی از آن در دست است. محمّدامین ریاحی از نسخهپژوهان معاصر، این اثر را تصحیح کرده است. او از میان نسخ متعدّد این اثر، نسخۀ بورسا را به عنوان ... بیشترکارکرد بلاغی وجه جمله در خسرو و شیرین نظامی
چکیده
شعر نظامی از نظر بلاغت ارزش چشمگیری دارد. توجّه شاعر به اصول بلاغی و چگونگی ارتباط او با مخاطب از مباحث برجستۀ شعر نظامیاست که از طریق بررسی این مباحث، میتوان به توانایی شاعر در هنر شاعری و تأثیرگذاری ... بیشترروابط بینامتنی در اسکندرنامههای منظوم (فردوسی، نظامی و امیرخسرو)
چکیده
بینامتنیت را نخستین بار ژولیا کریستوا در مورد روابط میان متون به کار برد. پس از وی افرادی نیز به بررسی مباحث بینامتنی از دیدگاههای متفاوت پرداختند و مفهوم آن را تغییر دادند. یکی از این افراد ژرار ژنت ... بیشتربررسی و تحلیل ساختاری شعر خاقانی
چکیده
باتوجه به اینکه جذابیت آثار هنری ناشی از کیفیت ساختاری آنهاست و این ساختار اثر است که میتواند با نوع کارکرد خود چه زبانی، چه بیانی و زیباشناختی در میان دیگر آثار ادبی به برجستگی رسیده و به عنوان یک اثر ... بیشتراحمدِ خضرویه، عارفی از بلخ
چکیده
این مقاله به معرّفی احمد خضرویه از مشایخ تصوّف در قرن سوم هجری میپردازد. بدینمنظور با استفاده از منابع کهن، به روش تحلیل تاریخی دربارة نام، زادگاه، خانواده، تاریخ وفات، آثار و مصاحبان او آگاهیهایی ... بیشترطنز روایی و کاربرد عرفانی آن در حدیقه
چکیده
سنایی غزنوی، اغلب با ویژگی «شاعر مبتکر» شناخته میشود. یکی از ابتکارات وی، یافتن گوهر طنز ادبی است در نوشتار با کارکردهای عرفانی؛ آنچه پیش از او فقط در حوزة اجتماعی ـ انتقادی وارد شده بود. عارفانِ ... بیشترمعرّفی مُصحَفِ مُترجَمِ هُدائی افندی (ش20)؛ بررسی نکاتی در اختلاف قرائات
چکیده
اهمّیت پژوهش در مَصاحفِ مُترجَمِ کهن از جنبههای گوناگون بر اهل تحقیق روشن است، از فوائدِ گوناگونِ زبانی در تاریخ زبان فارسی تا بهرههایی که در علومِ متنوّعِ قرآنی از این گنجینه بر میتوان گرفت. از ... بیشترتقابلهای همجوار؛ عنصری بلاغی و معنیساز در مثنوی
چکیده
«تقابلهای همجوار» (همنشینی دو رکن متقابل)، اصطلاحی است در پیوند با علم معانی نحو. این اصطلاح، هنرسازهای پنهان در مثنوی است که در این نوشتار براساس نظریة نظم (ساخت) و علم معانی نحو، ساختهای ... بیشترنگاهی تطبیقی به تمثیل در مطالعات ادبی