نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• علی محمّدی ¹
• آرزو بهاروند ²

¹ استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه بوعلی سینای همدان

² کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه بوعلی سینای همدان

چکیده

پایان‌‌بندی داستان، یکی از عناصری است که جهت‌‌گیری نوینی به نقد ادبی داده است. هنر داستان‌‌پردازی مولانا در میان شاعران و نوابغ ایرانی تقریباً بی‌‌نظیر است. شگردهای روایی در مثنوی، ساختار و محتوای این اثر سترگ را در هم تنیده است. یکی از شاخصه‌های زیبایی‌شناختی که در داستان‌های مثنوی چشمگیر است، همین شیوة پایان‌بندی است. در پژوهش حاضر، شیوه‌‌های پایان‌‌بندی در شش دفتر مثنوی بررسی شده و مواردی که برجستگی بیشتری دارد، مورد درنگ قرار گرفته است. این پایان‌بندی‌های منحصربه‌‌فرد مولانا را می‌‌توان با توجّه به تداعی معانی، طرح، توجّه به مخاطب و گفت‌‌وگو ـ که در متون دیگر بی‌‌سابقه است ـ و چندآوا بودن روایت، تبیین کرد. پایان هر داستان به گونه‌‌ای است که مخاطب را به ادامة داستان بعدی ترغیب می‌‌کند و هدف اصلی هر داستان را ـ که ایجاد کنش و انگیزه در خواننده است ـ در مخاطب برمی‌‌انگیزد. شیوة پایان‌بندی‌های مولانا در داستان‌های مثنوی، به گونه‌ای عمیق با نیّت ادبی در متن و محتوای ساختاری آن در پیوند است.

کلیدواژه‌ها

• پایان‌‌بندی
• جدال با طرح
• تداعی معانی
• آغاز و پایان
• روایت
• چندآوایی

عنوان مقاله [English]

Ending Styles in Mathnawi Stories

نویسندگان [English]

• Ali Muhammadi ¹
• Arezoo Baharvand ²

چکیده [English]

Story-ending is one of the elements which have led to a new approach to the literary criticism. Mowlānā’s art of storytelling is really a unique one. The narrative techniques have made the structure and the contents of Mathnavi intertwined. Story-ending is one of the aesthetic features that play an impressive role in the stories this masterpiece.  Mowlānā’s story-ending technique has been analyzed, in present study, through all six volumes of his Mathnavi, with a further reflection on the more prominent. His unique endings can be explained according to the association of ideas, the plot of his stories, his attention to his addressed reader the dialogues- what has no similar in other works – and his polyphonic narration. Each story ends in such a way that persuades the reader to pursuit next story, to stimulate the action and motivation of the reader as the main purpose of the story. The method Mowlānā chooses to end his stories has a profound link to the literary intends of the text and its structural contents.

کلیدواژه‌ها [English]

• Story-ending
• Struggle with the story plot
• association
• the beginning and end
• polyphonic narration