دوره 13 (1402)
دوره 12 (1401)
دوره 11 (1400)
دوره 10 (1399)
دوره 9 (1398)
دوره 8 (1397)
دوره 7 (1396)
دوره 6 (1395)
دوره 5 (1394)
دوره 4 (1393)
دوره 3 (1392)
دوره 2 (1391)
دوره 1 (1390)
تصحیح چند خطا در دیوان فرّخی سیستانی
چکیده
از دیوان بیشتر شاعران عهد غزنوی، دستنوشتة کهن و معتبری به دست نداریم. آنچه از آثار آنان به چاپ رسیده، غالباً بر اساس نسخههای متأخّر، تصحیح و عرضه شده است. در این چاپها به دلایل گوناگون خطاهایی ... بیشتربوطیقای فضا در غزلهای روایی عطار
چکیده
عطار از نخستین شاعرانی است که بهصورت جدی در غزل روایتپردازی کرده است. طرح روایت در این دسته از غزلیّات تنها وجه یا قالب ادبی نیست، بلکه ساختاری معرفتشناختی دارد. عطار در طرح این روایتها و پیشبرد ... بیشتربررسی بسامدی اختیارات وزنی در قصیدههای ناصرخسرو
چکیده
وزن شعر ناصرخسرو همیشه موردتوجه ادیبان و شعرپژوهان بوده است و همواره این شاعر را با ویژگیهای وزنی خاصش میشناخته اند. با اینهمه، کمتر پژوهش کاملی دربارة ویژگیهای وزنی شعر او صورت گرفته است. ... بیشترشیوۀ تشبیهسازی سعدی
چکیده
سخن سعدی از هر منظر که نگریسته شود، تازگی دارد؛ امّا نکتۀ متناقضنمایی که دیده میشود، آن است که مهمّترین عاملِ سبکساز که بهدرستی، تحوّلات سبکی را به تحوّلات آن وابسته دانسته و آن را نمودِ جهانبینیِ ... بیشترنویافتههایی دربارة مؤلّف دقایق الشّعر و برخی رجال آن
چکیده
دقایقالشّعر یکی از اهّم متون بلاغی است که در سد? هشتم هجری قمری به رشت? تألیف درآمده-است. این اثر بواسط? تصحیح غیر قابل اعتمادی که از آن به چاپ رسیده کمتر مورد توجّه قرار گرفتهاست. در نوشتهء حاضر براساس ... بیشترتصحیح چند بیت از دیوان منوچهری
چکیده
منوچهری دامغانی از سرایندگان بهنامِ سدة پنجم هجری است که تاکنون تصحیحاتی چند از دیوان او در ایران و خارج از ایران انجام شده است، امّا همچنان شناختهترین و مهمترین تصحیح از دیوان وی، تصحیح محمّد دبیرسیاقی ... بیشترتصحیح چند تصحیف و تحریف در دیوان خاقانی شروانی
چکیده
خاقانی شروانی، شاعر نامآوری است که طرز سخن و غرابت کلامش، از دیرباز زبانزد خاصّ و عام بوده است. سخن خاقانی دارای ویژگیهایی نظیر استفاده از اصطلاحات علوم مختلف، بازیهای کلامی و ... است؛ چنانکه کمتر ... بیشترجهانِ ساکنِ روان و ارادههای متجدّد حق در تمثیل «آب روان» مثنوی مولانا
چکیده
در مثنوی، تمثیلی آمده است که در آن مولانا «جسم» را به جوی و «روح» را به آبِ رونده تشبیه کرده است و با اینکه آب، مدام در حال حرکت است؛ امّا به نظر ساکن میرسد و مولانا بهناگزیر توجّه خلق را ... بیشترمؤلّفههای مکتب رمانتیسم در رمان دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد
چکیده
رمانتیسم از مکتبهای فلسفی- ادبی و مادر بسیاری از مکاتبِ اروپایی است که بعضی دگرگونیهای فکری را در اروپا در پی داشت. گرچه رمانتیسم در قرن نوزدهم میلادی در آلمان، به عنوان مکتبی مشخّص، معرّفی شد، امّا ... بیشترواکاوی عنصر شخصیّت در رویکردهای ساختارگرایی (مطالعۀ موردی: هفت پیکر نظامی)
چکیده
هفت پیکر یا بهرامنامه، چهارمین منظومة نظامی از نظر ترتیب زمانی، و یکی از دو شاهکار او در کنار خسرو و شیرین از لحاظ کیفیّت است. این اثر، دو بخش کلّی دارد: بخش اوّل مربوط به بهرام است که روایتی تاریخگونه ... بیشتربررسی پایگاه ادبیِ فارسی نوِ آغازین (فارسیِ دری) در خوزستان
چکیده
مقالة حاضر شواهد و اسنادی را بررسی میکند که پایگاه ادبی فارسی دری را در خوزستان قدیم، تا پیش از تکوین گونة ادبی معیار، یعنی تا پایان قرن ششم هجری قمری روشن میکند. این اسناد را میتوان به دو دسته ... بیشترتفاوت و تشابه «ریاضت» و «مجاهده» در سخنان صوفیان تا قرن هفتم
چکیده
در بیشتر آثار صوفیّه، هنگامی که از نفس و چگونگی رفتار با آن سخن گفته شده است، دو اصطلاح «مجاهده» و «ریاضت»، گاه معطوف به هم و گاه به تنهایی، به کار رفته است. مدّعای ما این است که در متون کهن، ... بیشترنکتهای نویافته در دیوان خاقانی شروانی
چکیده
افضلالدّین بدیل خاقانی شروانی و نظامی گنجوی، دو تن از آن شاعران بزرگ و صاحبسبک هستند که بر بسیاری از شاعران بعد از خود تأثیر گذاشتهاند. بخش عمدهای از اشعار خاقانی شروانی، ساده و روشن است، امّا ... بیشترسبکشناسی غزلیّات حافظ بر اساس فعل، رویکرد نقشگرا
چکیده
در دستور نقشگرا، زبان دارای نقش و کارکردهای مختلف در جامعه و پدیدههای اجتماعی است؛ از اینرو، میتوان با این رویکرد پدیدههای زبانی را بررسی کرد. مطابق با نظریۀ نقشگرا الگــوهای تجربه در ... بیشترشخصیّتهای روانرنجور و روانپریش در داستانهای غلامحسین ساعدی
چکیده
غلامحسین ساعدی از داستاننویسانی است که در پرداختن به مسایل و مشکلات روانشناختی و امور مربوط به روح و روان شخصیّتهای داستان تبحر دارد. او روانپزشک بود و مشاهدات عینی خود را از مسایل و مشکلات ... بیشتربررسی واکنش شاعران مکتب بازگشت به پدیدۀ جنگ ایران و روس
چکیده
وقوع جنگ ایران و روس، شعر عصر قاجار را به تجربهای جدید در ورود به مسائل اجتماعی- سیاسی و واکنش به حوادث مهم عصر واداشت. این جنگهای خونین و طولانی که در نیمۀ اول قرن سیزدهم هجری روی داد، برخی از شاعران ... بیشترفردوسی و نکوهش فلسفه
چکیده
فردوسی در شاهنامه، فلسفه و فلاسفه را نکوهش میکند. آیا او با تفکّر و تعقل مخالف بوده است؟ از شاهنامه چنین چیزی برنمیآید. او از مخاطبین خود میخواهد در پناه خرد زندگی کنند. پس نمیتواند با تفکر و تعقل ... بیشترساختارهای نحوی شعر نادر نادرپور با تکیه بر نظریّة نظم جرجانی
چکیده
نقشها و وظایف دستوری عناصر کلام، ساختهای نحوی زبان را تشکیل میدهند. زبان فارسی ازحیث ساخت نحوی، ازجمله زبانهای آزاد است. شکلگیری نحو این زبانها، معلول عوامل ذهنی، اندیشگانی ... بیشتربررسی چگونگی بازتابِ عاطفه در زبان غزلیّات شمس
چکیده
بدون بررسی زبان شعر، بهویژه در شعر غنایی که شاعر در آن از خویشتن خویش سخن میگوید، نمیتوان پیام شاعر و آنچه را بر او رفته است، بهدرستی دریافت. اتّفاقی که در زبان میافتد، بازتابِ اتّفاقی است که ... بیشترپهلوان در شبستان؛ تأملی در باب «گوشهنشینی جنگجو» و نمونۀ آن در حماسۀ ایرانی
چکیده
مضمون «گوشهنشینی جنگجو»، یکی از ویژگیهای کارکرد جنگاوری، عبارت است از عزلت اجبـاری و موقت جنگجـو در شرائطی خاص که جنگجو با اکراه به آن تـن میدهد و با بروز رویدادهایی معیّن (که در نمونههای ... بیشترگونههای نوآوری در غزلهای منوچهر نیستانی
چکیده
پس از رواج نظریّههای نیما در شعر معاصر، به مرور تحوّلات عمدهای در قالب غزل ایجاد شد و نوآوریهایی متناسب با عصر تجدّد در شکل و محتوا و زبان و بیان آن رخ داد؛ تا جایی که کمکم جریان غزل نو شکل گرفت. شاعران ... بیشترتحلیل گفتمان قدرت در داستان سیاوش بر اساس نظریّۀ قدرت میشل فوکو
چکیده
شاهنامه داستان فرهنگ و تمدّنی باعظمت است که در همۀ دورانها حضوری پویا دارد. این اثرِ روایی نشانۀ ژرفای نهان و آشکار تداوم حیات سیاسی ایران است و هریک از روایتهای آن میتواند در بازتاب این تداوم بررسی ... بیشتردرآمدی بر جریان روشنفکری ایران با تأکید بر ادبیّات داستانی معاصر
چکیده
بیداری تاریخی روشنفکران ایرانی، با پیروزی انقلاب مشروطه به اوج خود رسید و در مسیر تازهای افتاد. از جمله عرصههایی که تحوّلات این جریان در آن انعکاس یافته، گونة ادبیّات داستانی است، که در این مقاله ... بیشترسبک تخلص آوری در غزل و سیر آن
چکیده
شاعرانی که به ذکر نام شاعرانۀ خویش (بیشتر در مقطع غزلیّات) توجه داشتهاند، در این زمینه از شیوههای جالب و متنوعی سود بردهاند که تاکنون این شیوهها موضوع پژوهشی جدی قرار نگرفته است. اقسام تجرید ... بیشترکاربردهای خاصّ «را» در برخی متون فارسی