نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه مازندران
چکیده
افضلالدّین بدیل خاقانی شروانی و نظامی گنجوی، دو تن از آن شاعران بزرگ و صاحبسبک هستند که بر بسیاری از شاعران بعد از خود تأثیر گذاشتهاند. بخش عمدهای از اشعار خاقانی شروانی، ساده و روشن است، امّا درک خیلی از قصایدش برای افراد عادی و گاه درسخوانده، دشوار و دیریاب شده است. یکی از این دلایل، ساختن ترکیبهای مختلف و به کار بردن اصطلاحات علوم گوناگون است، ولی آنچه بیش از همه، سرودههای این شاعر را برای خوانندگان، سخت کرده است، استفاده از آیات قرآن، معارف اسلامی، داستانهای پیامبران و بهویژه تلمیحات اسلامی نادر است که گاه سبب شده در برداشت از شعر او، راه خطا پیموده شود. تنوّع مایههای تلمیحی در حوزة داستان پیامبران، ناشی از وسعت اطّلاعات خاقانی در زمینة قرآن و تفسیر و حدیث و تنوّع مضمونهای شعری و نیروی تخیّل اوست. وی در استفاده از داستان پیامبران و اشارات پندآموز در همان حدّی که قرآن بدان اشاره کرده است، اکتفا نکرده و به تفسیر قصص و اخذ آنها از منابع دیگر نیز پرداخته است. در این مقاله، تلاش میشود با استفاده از پژوهشهای استادان و محقّقان، دو تلمیح نادر در دیوان خاقانی بررسی و تحلیلی شود.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
A New-found Issue in the Divan of Khaghani Shervani
نویسنده [English]
- Ahmad Ghanipour Malekshah
چکیده [English]
Afzalodin Badil Khaghani Shervani and Nezami Ganjavi are two major stylist poets who had profound influences on later poets. Most of the Khaghani’s poems are lucid and uncomplicated; but many ordinary people, and sometimes some of educated ones find it hard to understand some of his ballades because of different linguistic combinations and scientific terms he used in them. Although, what makes his poetry hardly comprehended is his tendency to use different Quranic verses, Islamic cognitions, stories of the prophets, and especially rare allusions to Islamic events and sources. The diversity of allegorical sources in prophets stories roots back to Khaghani’s vast information about Quran, interpretation of Quranic concepts and hadith and above all, to his powerful imagination. Using the stories of the prophets, he goes beyond the stories of Quran and interprets them referring other sources. Concentrating on different researches have been conducted by scholars on Khaghani, present article attempts to study two allusions have been used in his Divan.
کلیدواژهها [English]
- Khaghani
- Moses
- Adam
- Mohammad
- reasoning
- Intercession