نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• علی افضلی ¹
• قدرت قاسمی‌پور ²

¹ استادیار زبان و ادبیّات عربی دانشگاه تهران

² استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هفت پیکر یا بهرام‌نامه، چهارمین منظومة نظامی از نظر ترتیب زمانی، و یکی از دو شاهکار او در کنار خسرو و شیرین از لحاظ کیفیّت است. این اثر، دو بخش کلّی دارد: بخش اوّل مربوط به بهرام است که روایتی تاریخ‌‌گونه دارد، و بخش دومْ روایت‌هایی اپیزودیک از زبان هفت همسر بهرام است. ساختار این اثر، تحلیل ادبی آن را از دیدگاه مکتب روایت‌‌شناسی ساختارگرا ممکن می‌‌سازد. در تحلیل ساختاری روایت، شخصیّتْ دیگر به عنوان فردِ انسانیِ واقعی در متن وجود ندارد،‌ بلکه مجموعه‌ای از کنش‌ها و تصاویر و نشانه‌های زبانی است. شخصیّت‌ها در داستان‌‌های هفت پیکر، موقعیّت ممتاز و جایگاه کانونی‌‌شان را در روایت‌ها از دست می‌دهند و متنیّت می‌‌یابند، به‌نحوی‌که آنها را می‌‌توان مستوفا و جدا از زمینه و بافتارشان، مورد بحث قرار داد. در این مقاله، ابتدا کلمة «شخصیّت» را در رویکردهای ساختارگرا بررسی می‌‌کنیم، و آنگاه آن را به مثابة یک عنصر روایی تحلیل خواهیم کرد. آن‌گاه بازنمایی شخصیّت به شکل مستقیم و غیرمستقیم، منابع و نیز نمودگارهای آن در هفت پیکر نظامی در قالب کنش، نام و عنوان، محیط، زبان و ظاهر بیرونی نشان داده می‌‌شود.

کلیدواژه‌ها

• هفت پیکر
• شخصیّت
• روایت‌‌شناسی
• ساختارگرایی

عنوان مقاله [English]

The structural Consideration of Character in Nizami’s Haft-Peykar

نویسندگان [English]

• Ali Afzali ¹
• Ghodrat Ghasemipour ²

¹ Assistant Professor in Arabic Language and Literature, University of Tehran

² Assistant Professor in Persian Language and Literature, University of Shahid Chamran, Ahwaz

چکیده [English]

Haft-Peykar (or Bahram-nameh) is the fourth Nizami’s verse composition in terms of time and one of his masterpieces besides his Khosrow and Shirin. Haft-Peykar consists of two general parts: the first part is about Bahram and his life and the second one is about the stories of his seven wives. The structure of the book makes it possible to be criticized through a formalistic approach. The character, in this approach, isn’t considered as a real human being, but a collection of actions, images and lingual symbols. The characters, in the stories of Haft-Peykar, lose their central position, in a way that it would be possible to analyze them regardless the context and upon their own ^[1]behavior. In this paper, Character, as a word, will be criticized through formalistic approach, and then as a narrative element.  Direct and indirect representation of characters and their sources in Haft-Peykar will be done in the frame of action, name and title, language, environment and external appearance.  



 

کلیدواژه‌ها [English]

• Haft-Peykar
• Character
• Narratology
• formalism