نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه علّامه طباطبائی
چکیده
بیداری تاریخی روشنفکران ایرانی، با پیروزی انقلاب مشروطه به اوج خود رسید و در مسیر تازه‌ای افتاد. از جمله عرصه‌هایی که تحوّلات این جریان در آن انعکاس یافته، گونة ادبیّات داستانی است، که در این مقاله کوشیده‌‌ایم تأثیرات ارتباط متقابل این دو جریان فکری و فرهنگی را بررسی کنیم. تأمّلات روشنفکری، همسویی معناداری با مفاهیم مطرح در آثار داستانی معاصر دارند، که بررسی روابط و تأثیرگذاری‌های متقابل آنها می‌‌تواند در کشف ظرفیّت‌های ادبیّات داستانی معاصر ایران راهگشا باشد.
در پژوهش حاضر، بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و به شیوۀ استقرایی، سیر مکتب روشنفکری ایران را طبق جهت‌گیری‌های عمدة روشنفکران، به سه دوره تقسیم کرده‌‌ایم و به فراخور وضع
سیاسی ـ اجتماعی زمانه، داده‌هایی متناسب با آن‌جهت‌گیری‌ها در متون داستانی آن دوره به دست داده‌ایم. یافته‌‌ها نشان می‌دهد نسل‌های روشنفکران ایرانی و آثار داستانی هم‌دورة آنها، آزمون و خطاهایی را برای گذار کشور از عقب‌ماندگی تاریخی از سر گذرانده‌اند، امّا همگی در رسیدن به آرمان‌شهر خود ناکام مانده‌اند، که بخش عمده‌ای از ادبیّات داستانی معاصر نیز ترسیم وجوه مختلف همین ناکامی‌هاست. این ادبیّات، آیینة تمام‌نمای تجربة روشنفکری ایران است و به نظر می‌رسد شناخت دقیق این دو تجربة فکری و فرهنگی، راه مناسبی برای شناختن چهرة گذشته و امروز ایرانیان باشد
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
An Introduction to Iranian Intellectual Movement, Emphasizing Contemporary Narrative Literature
نویسنده [English]
- Shirzad Tayefi
Assistant professor in Persian language and Literature,University of Allameh Tabatabaee
چکیده [English]
The historical awareness of Iranian Intellectuals reached its peak by the constitutional revolution and began a new trend of life. The Literary genre was one of the fields on which such a matter was reflected. The Intellectual contemplations have significant meaningful alignment with the principles outlined in contemporary fiction, and they can make the mutual interactions and relationships clear to discover the potential of contemporary fiction if they are examined. Considering the overall orientation of intellectuals, in present essay, the Iranian intellectual movement has been divided into three periods on the basis of library studies and an inductive method. It can be understand out the results that the Iranian intellectual generations and the fiction works produced during their periods have passed trials and errors to retrieve the mustiness of their country; however, they failed to reach the Utopia the sought and a main part of the contemporary fiction works has been allocated to depict such failures.
کلیدواژه‌ها [English]
- Iran
- Intellectual Movement
- politics
- Modernity
- Fiction
)