علمی- پژوهشی
تغزل عربی متن پنهان تغزل فارسی
تغزل عربی متن پنهان تغزل فارسی

حبیب الله عباسی؛ سید مرتضی میرهاشمی؛ عفت نقابی؛ زهرا سعادتی نیا

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 1-20

چکیده
  هیچ متنی خودبسنده نیست. هر متن در آن واحد هم بینامتنی از متون پیشین و هم بینامتنی برای متون پسین خواهد بود. بینامتنیّت ازجمله رویکردهای نوینی است که در کشف ارتباط میان متون نقش مهمی ایفا می­کند. تغزل، ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
طرز انوری در غزل‌ها و رباعی‌ها، با تکیه بر ویژگی‌های نحوی کلام
طرز انوری در غزل‌ها و رباعی‌ها، با تکیه بر ویژگی‌های نحوی کلام

محمدرضا ترکی؛ سمیه رجبی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 21-40

چکیده
  بسیاری از صاحب‌نظران انوری را در غزل مبدع طریقه‌ای نو دانسته‌ و او را پیشرو و آغازگر راهی خوانده‌اند که در عاشقانه‌های سعدی به اوج می‌رسد، امّا پژوهندگان زبان در بحث از این ابداع به مسائل نحوی کلام ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
گویندگان ناشناس در نوبت ثالثه کشف الاسرار
گویندگان ناشناس در نوبت ثالثه کشف الاسرار

مریم مشرف؛ بهدخت نژادحقیقی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 41-56

چکیده
  نوبت ثالثة تفسیر کشف­الاسرار مجموعه­ای از اقوال صوفیّه در تفسیر قرآن است. بسیاری از این سخنان به «پیر طریقت» یا عناوین کلی و نامشخص دیگر نسبت داده شده­اند. پیش از این تصور می­شد که پیر طریقت، ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
تعامل مولوی با مخاطب در فیه‌ما‌فیه و مکتوبات
تعامل مولوی با مخاطب در فیه‌ما‌فیه و مکتوبات

مصطفی موسوی؛ سیاوش گودرزی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 57-74

چکیده
  هر سخن در بافتی برون‌متنی پدیدار می‌شود که زبان‌شناسان نقش‌گرا به آن «بافت موقعیّت» می‌گویند و در بلاغت اسلامی آن را «اقتضای حال» نامیده‌اند. در نگاه نقش‌گرایان، کسانی که در کنش دوسویۀ ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
پژوهشی در باب تأملات معناشناختی عین‌القضات همدانی
پژوهشی در باب تأملات معناشناختی عین‌القضات همدانی

مسعود آلگونه جونقانی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 75-93

چکیده
  موضوع معناشناسی و تبیین رابطۀ «لفظ» و «معنا» همواره در اندیشة عرفانی مطرح بوده است؛ البته در همین زمینه، مفسّران و بلاغیون نیز هریک به شیوۀ خاص خود به استقبال موضوع رفته‌ و از جایگاه خود مباحث ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی چهار نظریه دربارة بیتی از عبدالقادر بیدل
بررسی چهار نظریه دربارة بیتی از عبدالقادر بیدل

سیدمهدی طباطبایی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 95-112

چکیده
  اظهارنظر شفیعی­کدکنی دربارة مشخص‌نبودن مفهوم یک بیت بیدل، توجه ویژة پژوهشگران را به آن موجب شد تا جایی که سیدحسن حسینی فصلی از کتاب بیدل، سپهری و سبک هندی را به توضیح و شرح آن اختصاص داد و محمدرضا اکرمی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی رابطة حالات و مقامات عرفانی با شگردهای بلاغی
بررسی رابطة حالات و مقامات عرفانی با شگردهای بلاغی

علیرضا فولادی؛ عباس شاه علی رامشه

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 113-131

چکیده
  زبان عارف تنها دریچه‌ای است که از طریق آن می‌توان از فراسوی قرن‌ها به دنیای پیچیدة ذهن و ضمیر او راه بُرد. همة تجربه‌های عرفا، خود را در شعر و نثر ایشان آینگی می‌کنند، هرچه تجربه‌های عرفانی عرفا از ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
خروجگاه و مترادفات آن در متون کهن فارسی
خروجگاه و مترادفات آن در متون کهن فارسی

محمود ندیمی هرندی؛ تهمینه عطائی کچوئی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 133-142

چکیده
  «خروجگاه» در بعضی از متون کهن فارسی و ازجمله در آثار قرن‌های پنجم و ششم بارها به­کاررفته است. امروزه ابتدایی‌ترین دریافت از آن، «مکان خارج­شدن» و احیاناً «زمان خارج­شدن» است. بعضی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
معرفت‌شناسی هزل تعلیمی در آثار سنایی غزنوی
معرفت‌شناسی هزل تعلیمی در آثار سنایی غزنوی

نرگس اسکویی

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 143-160

چکیده
  هزل تعلیمی را می‌توان یکی از مهم‌ترین ارکان ادب تعلیمی فارسی (به­ویژه بعد از سنایی) به­شمارآورد. این طنز؛ اغلب روایی، ریشخندزن، تلخ، گاهی خارج از دایرۀ اخلاق، هنجارشکن، تأثیرگذار و در نهایت هدفمند ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی پایگاه ادبیِ فارسی نوِ آغازین (فارسیِ دری) در خوزستان
بررسی پایگاه ادبیِ فارسی نوِ آغازین (فارسیِ دری) در خوزستان

سیدمهدی دادرس

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 161-171

چکیده
  مقالة حاضر شواهد و اسنادی را بررسی می­کند که پایگاه ادبی فارسی دری را در خوزستان قدیم، تا پیش از تکوین گونة ادبی معیار، یعنی تا پایان قرن ششم هجری قمری روشن می­کند. این اسناد را  می­توان به دو دسته ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
سبک تخلص آوری در غزل و سیر آن
سبک تخلص آوری در غزل و سیر آن

رضا خبازها

دوره 6، شماره 2 ، اسفند 1395، صفحه 179-196

چکیده
  شاعرانی که به ذکر نام شاعرانۀ خویش (بیشتر در مقطع غزلیّات) توجه داشته‌اند، در این زمینه از  شیوه­های جالب و متنوعی سود برده‌اند که تاکنون این شیوه‌ها موضوع پژوهشی جدی قرار نگرفته است. اقسام تجرید ...  بیشتر