علمی- پژوهشی
ویژگی‌های زبانی متون تاریخی در سدۀ نهم
ویژگی‌های زبانی متون تاریخی در سدۀ نهم

محمود فضیلت

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22059/jpl.2024.368724.2217

چکیده
  سرزمین ما ایران، در طولِ تاریخ فراز و نشیب‌های فراوانی را پشتِ سر گذاشته است که از آن میان می‌توان یورشِ تیمور و تشکیل حکومت تیموریان را نام برد. حکومتی که سیطره آن بیش از یک سده به طول انجامید و تحولات ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
انتساب‎‌شناسی سبک‌شناختی اشعار شاطر عباس صبوحی
انتساب‎‌شناسی سبک‌شناختی اشعار شاطر عباس صبوحی

علیرضا فولادی

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 23-44

https://doi.org/10.22059/jpl.2025.395359.2308

چکیده
  شاطر عباس صبوحی، شاعر عصر ناصری است که دیوان‌های منتشرشده به نام او را علاقه‌مندان وی پس از وفاتش فراهم آورده‌اند و این کار، ضمن حفظ برخی اشعار او، بعضی اشعار شاعران دیگر را اشتباهاً در دیوان وی قرار ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
نقد و ارزیابی تاریخی نُه حکایت از تذکرة الاولیای عطار نیشابوری
نقد و ارزیابی تاریخی نُه حکایت از تذکرة الاولیای عطار نیشابوری

حمیدرضا فهندژسعدی؛ عبدالرضا سیف

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 45-67

https://doi.org/10.22059/jpl.2023.357386.2163

چکیده
  صحت و سُقمِ بعضی از محتویاتِ متونِ عرفانی، به‌ویژه کتاب‌هایی که با تمرکز بیشتری به احوال و گفته‌های صوفیان پرداخته‌اند، همواره محلِ بحث و گفتگو بوده است. بحث‌ها و انتقادها آن‌گاه افزونی می‌گیرد ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بحث از ریشه‌های مشّائی آراء کلامی ناصرخسرو: جوهر و عرض
بحث از ریشه‌های مشّائی آراء کلامی ناصرخسرو: جوهر و عرض

پدرام شهبازی؛ احمد احمدی

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 69-84

https://doi.org/10.22059/jpl.2025.395937.2311

چکیده
  ناصرخسرو مکرّر به دانش خود از فلسفه و حکمت بالیده است و به همین دلیل، پایه و مایۀ خود را برتر از شاعران و دبیران هم‌عصر خود دانسته است. با این حال، چهرۀ او در مقام یک متفکّر، همواره زیر سایۀ بلند شاعریِ ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی و تحلیل انتقادی چند ضبط منحصربه فرد از سروده های رودکی در فرهنگ شرح بحر الغرائب( لغت حلیمی)
بررسی و تحلیل انتقادی چند ضبط منحصربه فرد از سروده های رودکی در فرهنگ شرح بحر الغرائب( لغت حلیمی)

منوچهر تشکری؛ سجاد دهقان

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 85-112

https://doi.org/10.22059/jpl.2025.397977.2321

چکیده
  رودکی سمرقندی، استاد شاعران و پدر شعر فارسی، از قله های زبان و ادب ایران فرهنگی است که سروده های اندکش در سدۀ اخیر، مورد توجّه محققّان قرار گرفته و اهمیّت این موضوع به کنکاش در سروده های نخستین و واکاوی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
نقش تشبیه و تمثیل در تبیین مفهوم وحدت وجود در منطق الطّیر عطّار
نقش تشبیه و تمثیل در تبیین مفهوم وحدت وجود در منطق الطّیر عطّار

علی کریمی؛ علی‌محمد موذنی؛ علیرضا حاجیان نژاد؛ روح الله هادی

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 113-136

https://doi.org/10.22059/jpl.2025.396103.2312

چکیده
  این پژوهش به بررسی نقش تشبیه و تمثیل در تبیین مفهوم پیچیده وحدت وجود در منظومه عرفانی منطق الطّیر عطّار می‌پردازد. با توجّه به انتزاعی بودن مفاهیم عرفانی، عطّار با بهره‌گیری هوشمندانه از ابزارهای بلاغی، ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
بررسی مشخصه های ادبیات گمانه زن در سه رمان معاصر( کاج زدگی،مه آلود، باران زاد)
بررسی مشخصه های ادبیات گمانه زن در سه رمان معاصر( کاج زدگی،مه آلود، باران زاد)

فاطمه قدسی جو لنگرودی؛ عالیه یوسف فام؛ سهیلا قسیمی ترشیزی

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 137-160

https://doi.org/10.22059/jpl.2025.390434.2294

چکیده
  چکیدهگمانه‌زن، داستانی است که قوانین جهانش با دنیای واقعی تفاوت دارد؛پادآرمانشهر،آخرالزمان و پساآخرالزمان زیرشاخه‌های این ژانر هستند.این مقاله، با بررسی مشخصه های کاج‌زدگی و باران‌زاد از ضحی کاظمی ...  بیشتر
علمی- پژوهشی
از اژدهای بی‌خبرِ چرخ تا وادیِ استغنا (پیشینۀ یک مفهوم از ادبِ عرفانی)
از اژدهای بی‌خبرِ چرخ تا وادیِ استغنا (پیشینۀ یک مفهوم از ادبِ عرفانی)

خلیل کهریزی

دوره 14، شماره 2 ، اسفند 1403، صفحه 161-177

https://doi.org/10.22059/jpl.2025.394425.2306

چکیده
  عطار در منطق‌الطیر به تشریحِ هفت وادی سلوک پرداخته است. چهارمین وادی از این هفت ‌مرحله استغنا نام دارد که در آن رب نیاز و اعتنایی به سالک ندارد و بودن و نابودنِ او برایش تفاوتی نمی‌کند. پیش از آنکه عطار ...  بیشتر