نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا یوسفی ¹
• داود رفیعی ²

¹ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

² دانشگاه قم

چکیده

در تصحیحی که سعید نفیسی از دیوان هلالی به‌دست داده، چهار قصیده وجود دارد که یکی از آنها از روی چاپ‌های سنگی هندوستان نقل شده و سه قصیدۀ دیگر از روی دو نسخۀ خطی که یکی از آنها بدون تاریخ است و دیگری در تاریخ 1315 هجری قمری کتابت شده. معدودی از تذکره‌نویسان به قصیده‌سرایی هلالی اشاره کرده‌اند، امّا در نسخه‌های خطی دیوان هلالی بویژه نسخه‌های سده‌های دَه و یازده و چاپ‌های سنگی هندی و ایرانی، چندان اثری از قصاید او نیست. در جست‌‌وجوی جُنگ‌ها و سفینه‌های شعر، علاوه بر قصایدی که نفیسی یافته بود، سیزده قصیدۀ دیگر نیز از این شاعر پیدا شد. البتّه در مقاله پیش روی، به دلیل محدودیتی که در تعداد صفحات و کلمات مقالات از جانب نشریه‌های علمی لحاظ می‌شود، فقط دو قصیده از این شاعر را معرفّی کرده‌ایم. عمده‌ترین دلایلی که برای پذیرش صحّت انتساب این قصاید به هلالی داریم یکی تخلّص شاعر است که در ابیات پایانی بیشتر این قصاید آمده؛ دیگر انتساب این قصاید به هلالی از جانب کاتبان است که معمولاً در ابتدای قصیده‌ها، آنها را از هلالی دانسته‌اند. همچنین وجود برخی از این قصاید ـ با اختلافاتی در عبارات و تعداد ابیات ـ در نسخه‌های متفاوت در دوره‌های مختلف نشانگر این است که این اشعار از هلالی است. قصاید نویافته هلالی برخی از زوایای پنهان زندگی و اندیشه او را ـ مانند مذهب وی ـ و شماری از کسانی را که هلالی آنها را مدح گفته مشخّص و روشن می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

• هلالی
• جُنگ‌های
• شعر
• قصاید
• نویافته

موضوعات

• زبان و ادبیات فارسی

عنوان مقاله [English]

Introduction and reserch in HelaliGhagatay’snew elegies

نویسندگان [English]

• mohammad reza yousefi ¹
• davood rafiei ²

¹ Faculty of Qom University

² qom university

چکیده [English]

Abstract

In the correction made by Saeed Nafisi from Divan Hilali, there are four odes. Few authors of tazkira have mentioned Hilali's odes, but there are not many traces of his odes in the manuscripts of Divan Hilali. In the search for poetry wars and ships, in addition to the poems that Nafisi found, thirteen other poems by this poet were also found. The main reasons we have for accepting the correctness of attributing these poems to Hilali is one of the poet's purity, which is mentioned in the last verses of most of these poems; Another attribution of these odes to Halali is by writers who usually consider them to be Halali at the beginning of the odes. Also, the existence of some of these poems - with differences in phrases and number of verses - in different versions in different periods indicates that these poems are from Hilali. Hilali's innovative poems identify and clarify some of the hidden aspects of his life and thought - such as his religion - and a number of people whom Hilali praised.



Keywords: Hilali Ghagatay, manuscripts of poetry collections, new elegies, persons that are this praised.

Keywords: Hilali Ghagatay, manuscripts of poetry collections, new elegies, persons that are this praised.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hilali
• manuscripts
• collections
• new
• elegies