نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

• فاطمه سادات طاهری ¹
• سعیده بیرجندی ²

¹ استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه کاشان

² دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه کاشان

چکیده

مقالۀ حاضر، سبک شخصی منوچهری دامغانی (398- 432ق) در مدیحه و مفاخره­سرایی را بررسی می­کند. منوچهری با هنر شاعری و تسلّط بر زبان و ادبیّات عربی، مدیحه­ها ­و مفاخره­های متفاوتی سروده و بر همین اساس، قصاید وی به‌طور خاصّی در بین هم­عصران او متمایز شده است. نگارندگان با روش کیفی و شیوۀ توصیفی- تحلیلی مبتنی بر اشعار منوچهری با پاسخ به این پرسش­ها که بین مدیحه­سرایی و فخریّه­سرایی در شعر منوچهری چه ارتباطی وجود دارد؟ منوچهری در مدیحه­ها و مفاخر­ه­های خود چه شگردهای نوینی را به­ کار بسته و از این نظر با معاصران خود چه تفاوت­هایی دارد؟ و چه عواملّی موجب به­کارگیری این طرز نو در این گونه­های شعری وی شده است؟ می‌کوشند پس از تبیین مؤلّفه­های سبک شخصی منوچهری در مدیحه­سرایی و مفاخره­سرایی، استدلال کنند شگردهای نوین وی در مدح و فخر از یک سو، تحت تأثیر دانش او در ادبیّات عربی و از سوی دیگر، نمونۀ برترانگاری زبان و شعر عربی و شخصیّت­های شهرۀ آن است. همچنین نویسندگان استنتاج می­کنند که منوچهری افزون­ بر اینکه عربی­دانی خود را ابزاری برای اظهار فضل و راهکاری برای رقیب­ستیزی قرار داده، با به­کارگیری شخصیّت‌های معروف ادبیّات عربی، تضمین اشعار و به­کارگیری مضامین و تصاویر شعری ایشان، ضمن ستایش ممدوح، آگاهانه و در عین ­حال با ظرافت خاصّ، مدیحه­های خود را با مفاخره درآمیخته و خودستایی نیز کرده است و بدین­ترتیب، طرزی نو در مدیحه و مفاخره­سرایی پدید آورده که می­توان این طرز نو را سبک شخصی وی شمرد.

کلیدواژه‌ها

• منوچهری دامغانی
• شخصیّت‌های شعر عربی
• مدح
• فخریّه‌سرایی
• سبک شخصی

عنوان مقاله [English]

“Manuheri's Deployment of Arabic Poetic Features: A Reason for his Distinguished Panegyric Poetry”

نویسندگان [English]

• Fatemesadat Taheri ¹
• Saeedeh Birjandi ²

¹ , Assistant Professor in Persian Language and Literature, University of Kashan

² PhD of Persian Language and Literature, Kashan University

چکیده [English]

This article studies the function of the personal style of Manuchehri Dāmghānī (d. 433 AH) in panegyric poems and boasting poems. Manuchehri has written various eulogies and panegyric poems that have been distinct in their own ways among all his contemporaries due to their poetic features and his mastery of the Arabic language and literature. Deploying a descriptive and analytical method, the writers try to answer the following questions: what is the relationship between boasting poem and panegyric poem in Manuchehri’s poetry? What are Manuchehri’s techniques in his panegyric and boasting poems? What are his differences from his contemporaries in this regard? And which factors have led to his use of this new style? After elaborating on Manuchehri’s personal style in eulogy and boasting, it is argued that Manuchehri’s new method has rooted in his knowledge of Arabic literature as well as his awareness of famous Arab poets and literary charaters. It is concluded that Manuchehri has deployed not only Arabic language -- as a means to express grace and antagonism-- but also known literary characters of Arabic literature along with some quotations, poetic images, themes, and implication. It is understood Manuchehri’s personal style is the result of his delicate mixture of panegyric poems with that of boasting poems, and it has been done consciously since he has eulogized himself for that.

کلیدواژه‌ها [English]

• Manuchehri Dāmghānī
• Literary Characters of Arabic Poetry
• Panegyric Poems
• Boasting poems