نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

امروزه واژۀ تولید علم در ادبیّات کشور ما جایگاه خاصّی پیدا کرده و ذهن مسئولان و برنامه‌ریزان امور علمی و پژوهشی را به خود معطوف داشته است. یکی از این بخش‌ها که شایسته است موردبررسی موشکافانه قرارگیرد، تولید مقالات علمی پژوهشی در مجلّات معتبر علمی است. بدین­منظور، مقالۀ حاضر به تجزیه و تحلیل داده‌های آماری برگرفته از وبگاه مجلة ادب فارسی دانشگاه تهران با هدف بررسی آماری و تحلیلی تعداد نویسندگان مقالات، مدارک نویسندگان، مراکز و مؤسّسات فعّال در مجلّه، میزان همکاری بین نویسندگان و ...، در مجلۀ مذکور پرداخته است. در این میان نتایج زیر به­دست­آمده است: 60 مقاله به‌صورت انفرادی و 97 مقاله نیز به‌صورت مشترک نگاشته شده است که 63 مقاله از مقالات مشترک به‌صورت همدانشگاهی و 34 مقاله به‌صورت غیرهمدانشگاهی بوده است. علی‌محمد مؤذنی و 7 نویسندة دیگر با 4 مقاله پرتولیدترین نویسندگان بوده‌اند. تحلیل متون، ادبیّات داستانی و عرفان و تصوّف بخش اعظمی از موضوع مقالات را به خود اختصاص داده است. 28 مقاله را اعضای هیئت­ تحریریه نگاشته شده که میانگین 40/10 را شامل میشود که مقبول است. در مجموع به 4039 منبع استناد شده که میانگین مورداستفاده برای هر مقاله 72/25 درصد است که میانگین مقبولی است؛ نیز میانگین سال انتشار 2274 منبع، یعنی 30/56 درصد از آنها بیشتر از 14 سال است. دانشگاه تهران و خوارزمی با 115 نویسنده، مجموعاً 75/42 درصد تعداد کل نویسندگان را به خود اختصاص داده‌اند که از نقاط ضعف مجلّه به­شمارمی­آید. سه نفر از هیئت تحریریه جزو پرتولیدترین نویسندگان هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criticism and Content Analysis of “Adab-e Farsi” The Quarterly Journal of University of Tehran Through Scientometrics Approach

نویسندگان [English]

  • Naser Alizadeh 1
  • Alireza Nayebi 2

1 Professor of Persian Language and Literature, Shahid Madani University of Azerbaijan

2 Ph.D. student of the Department of Persian Language and Literature, Shahid Madani University of Azerbaijan

چکیده [English]

Nowadays, the term "science production" has gotten a special place in our country and has occupied the minds of the government officials and those who plan the scientific and research affairs. One of the most worthy parts in this regard, is the examining of scientific – research papers production in scholarly journals. To do this, it has been tried, in present study, to analyze the statistical data collected from the website of the Persian Literature, the quarterly journal of the University of Tehran to explore and discuss about the number of authors, their scientific degrees, the centers and institutes active in the journal, the extent of co-operation between authors and etc. The results show that 60 papers have been produced individually, 97 papers have been jointly produced, from which the authors of 63 papers belong to the same university and the authors of 34 papers belong to different universities. Ali Muhammad Moazeni and 7 other writers were the most prolific ones, with 4 published papers.  The content analysis of the papers shows that fictional literature, mysticism and Sufism consist a large part of the subjects. 28 papers, 10.40% of all, have been produced by journal's editorial board, which is an acceptable average. 4039 sources have been totally cited which is a 72.25% average for each paper and also an acceptable average. More than 14 years have passed from the publication of 56.30% (2274) of the sources used in papers. With 115 authors (42.75%), University of Tehran and Kharazmi University are the most prolific producers, which can be considered as one of journal's weak points. Three of the editorial staff are among the most prolific authors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criticism
  • Scientometrics
  • Content analysis
  • Adab-e Farsi (the Persian Literature)
  • University of Tehran

ابوالفتحی ممتاز، یدالله و همکاران (1396)، «تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ شده در مجلّات علمی پژوهشی سالمندی ایران 1385 تا 1394»، سالمندی ایران، جلد 12، ش 2، 208- 219.

احمدی، حمید، علی سلیمی و لادن فتحی (1392)، «تحلیل استنادی و روابط هم‌نویسندگی مقاله‌های مجلۀ علمی- پژوهشی انجمن ایرانی زبان و ادبیّات عربی (موردمطالعه: شمارۀ 1 تا 20)»، زبان و ادبیّات عربی، س 9، ش 29، 125- 148.

ادب فارسی (1390-بهارو تابستان 1397)، دانشگاه تهران، شماره­های پیاپی 3-21.

رحمان‌پور، سمیه و همکاران (1387)، «شاخص هیرش (h- lndex) چالش‌ها و ابزارهای مکمل»، مدیریت سلامت، دورة 11، ش 31، 69-77.

رهنمای رودپشتی، فریدون و همکاران (1391)، «تحلیل محتوای نشریات دارای رتبه علمی پژوهشی حسابداری در ایران»، حسابداری مدیریت، سال پنجم، ش 15، 121- 143.

ضیائی، علی و همکاران (1393)، «تحلیل محتوای مقالات نشریه علوم حرکتی و ورزش دانشگاه خوارزمی»، مدیریت ارتباطات در رسانه‌های ورزشی، سال اول، ش 3، 52- 62.

غلامی، طاهره (1395)، «تحلیل محتوای مقالات فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری (1385- 1394)»، اخلاق در علوم و فناوری، سال 11، ش 1، 29- 38.
فرهنگی، سهیلا، علی‌اکبر خاصه و آرزو ابراهیمی دینانی (1397)، «پژوهش‌های عرفانی در آینة علم‌سنجی»، پژوهش‌های ادب عرفانی، ش 36، 109- 132.
قهنویه، حسن و همکاران (1390)، «تحلیل محتوایی و استنادی مقالات چاپ­شده در مجلة علمی پژوهشی مدیریت اطّلاعات سلامت»، مدیریت اطّلاعات سلامت، سال 8، ش 1، 86- 96.
گرامی‌راد، فاطمه و همکاران (1393)، «تحلیل محتوای مقاله‌های مجلّات علمی پژوهشی حسابداری و مالی منتشره بین سال‌های 1387- 1392»، حسابداری مدیریت، سال هفتم، ش 23، 105- 122.
محسنی، منوچهر (1381)، «بررسی مسائل درون­سازمانی و برون­سازمانی مجلّات علمی در ایران»، تحقیقات کتابداری و اطّلاع­رسانی دانشگاهی، ش 39، 41-71.

مروّتی، مرضیه و سعید حسام­پور (1394)، «تحلیل استنادی مقالات فصلنامۀ علمی ‌– پژوهشی نقد ادبی (شماره‌های ۱-۲۸)»، نقد ادبی، دورة 8، ش 32، 155- 170.

میرزایی، فرامرز، خلیل پروینی و علی سلیمی (1387)، «تحلیل گزارش­گونۀ مقالات چاپ­شده مجلۀ انجمن ایرانی زبان و ادبیّات عربی»، زبان و ادبیّات عربی، ش 10، 165-181.
نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1390)، آشناییباعلم­سنجی(مبانی،مفاهیم،روابطوریشه‌ها)، تهران،  سمت.
 Hirsch j. E. An index to quantify an individuals scientific research output. Proceedings of the National Academy of Sciences 2005. 46: 16569-16572.