نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

• غلامعلی فلاح

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

قصه در تاریخ فرهنگ بشری به مثابة وجودی حاضر و غایب است و تقریباً همة ادیان و کیش‌های توحیدی و غیرتوحیدی در کتاب‌های مقدس خویش از آن برای ابلاغ پیام و آموزه‌های خود بهره جسته‌اند تا آن‌جا که می‌توان قرآن کریم، معجزة جاویدان دین اسلام را، «قصه‌گویی» اعصار خواند. قرآن به دلیل تنوع مخاطبان از قالب قصه به ویژه قصه‌های پیامبران برای تقویت باورهای دینی و الگوسازی و معرفی اسوه و آشنایی مسلمانان با سنت‌های اسلامی و تربیت و ترغیب آنان به تدبر و مشاهدة آیات الهی و جلوه‌های متکثّر آفرینش و عبرت‌آموزی، غایت بهره را می‌برد. قصه یکی از ابزارهای مهم برای ابلاغ دعوت به وحدانیت خدا از طریق تصویر احوال و انبیای پیشین و جلوه‌های روز قیامت و بهشت و دوزخ است. بن‌مایة اصلی قرآن و قصه‌های پیامبران آن، تقابل خیر و شر یا به عبارت دیگر، دیالکتیک بخردی و نابخردی است. در این مقال بر آن هستیم که این بن‌مایه یا استعارة مفهومی را در قصه‌های قرآن واکاویم؛ لذا ابتدا واژة ظلم را از نظر لغوی در قرآن بررسی می­کنیم و آنگاه جلوه‌های مختلف این فراروایت را در آن تبیین خواهیم کرد.

کلیدواژه‌ها

• قرآن
• قصه‌های پیامبران
• بن‌مایه
• تقابل بخردی و نابخردی
• توحید
• شرک
• ظلم

عنوان مقاله [English]

Wisdom vs. Idiocy the Fundamental theme of Tales of the Prophets in Holy Qur'an

نویسنده [English]

• Gholamali Fallah

چکیده [English]

In the history of Human-culture, story is like one who is absent while he is present, and almost all monotheistic and non-monotheistic religions have used it in their Holy Books to convey their messages and teachings, in a way that the Holy Qur'an, the Islam's eternal miracle, can be considered  as  the "storytelling" of the ages. Storytelling has been exploited in Qur'an, especially the tales of the prophets, to strengthen the religious beliefs, to introduce role models, to make Muslims familiar with Islamic traditions, and to encourage them to look and reflect upon the divine revelations and numerous manifestations of creation due to the diversity of its audiences. Storytelling is one of the most important tools to convey the God's invitation to accept His unity portraying the lives of earlier prophets, the day of resurrection, heaven, and hell. The main theme of The Holy Qur'an, and the stories of the prophets in it, is the confrontation of Wisdom vs. Idiocy (or good and evil). It has been tried, in present paper, to explore this theme or conceptual metaphor in the stories of Holy Quran. So, initially the word "oppression" is lexically studied in Qur'an, and then, various manifestations of this meta-narrative will be explained in it.

کلیدواژه‌ها [English]

• The Holy Qur'an
• the stories of the prophets
• Theme
• Wisdom vs. Idiocy
• Monotheism
• Polytheism
• Oppression