نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• علی محمد موذّنی ¹
• مهدی حیدری ²

¹ استاد دانشگاه تهران

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

چکیده

اوحدالدین کرمانی از نظر زمانی نزدیک‌ترین فرد به ابن عربی و دوست هم­سن او شناخته ­می­شود. در تذکره­ها و مناقب اوحدالدین به روابط صمیمانه بین این دو تن و ملاقات بین آن­ها در شهرهای قونیه، قاهره و دمشق اشاره شده است. این صمیمیت تا حدی بوده که ابن عربی تربیت باطنی صدرالدین قونوی را به اوحدالدین سپرده است. علاوه بر این، شیخ اکبر در فتوحات مکیه از اوحدالدین نام می­برد و مطالبی را که از زبان او شنیده است، شرح می­دهد. همچنین در رباعیات اوحدالدین کرمانی مفاهیم وحدت وجودی با تصریح لفظ وجود یافت­ می­شود که لحنی عاشقانه دارد و مویّد تأثیرپذیری وی از شیخ اکبر است. مفاهیم اعیان ثابته و انسان کامل نیز از طریق زبان عرفان عاشقانه و تفکر جمال­پرستی در رباعیات اوحدالدین به وضوح تبیین شده است. در این مقاله در نظر داریم تا بر اساس شواهد تاریخی و استناد به اشعار اوحدالدین اثبات کنیم که وی از نخستین شاعران فارسی زبان است که تحت تأثیر اندیشه­های ابن عربی قرارگرفته و حتی پیش از قونوی و حلقه­اش، رنگ اندیشة وحدت وجودیِ ابن عربی­وار را توأم با عرفان عاشقانه به شعر فارسی بخشیده است.

کلیدواژه‌ها

• ابن عربی
• اوحدالدین
• وحدت وجود
• ظهور
• جمال‌پرستی
• شاهد

عنوان مقاله [English]

Awhad al-Din Kermani The Rise of Ibn Arabi’s Thoughts in Persian Literature

نویسندگان [English]

• Alimohammad Moazzeni ¹
• Mehdi Heydari ²

¹ Professor of Tehran University

چکیده [English]

The rise-point of Muḥyī al-Dīn Ibn 'Arabī’s thoughts in Persian literature seems somehow vague.   Awhad al-Din Kermani was the closest person to him in term of time and is known as one of his same-age close friends. Awhad al-Din has pointed to their own intimate relationships and meetings in Konya, Cairo and Damascus in his biographies and praising works. This intimacy was to the extent that Ibn 'Arabī gave Awhad al-Din the esoteric training of Sadr al-Din Qunawi. Moreover, in his Al-Futūḥāt al-Makkiyya ("The Meccan Illuminations"), Sheikh al-Akbar referred to Awhad al-Din and explained what he had heard from his mouth. There are also pantheistic concepts with declaration of word in Awhad al-Din’s quatrains that have romantic tone and confirm that he was affected by sheikh al-Akbar. The concepts of permanent archetypes and perfect human have been explored through a romantic mysticism and an aesthetic thought in the quatrains of Awhad al-Din. We are, in present article, to prove Awhad al-Din as the first Persian poet who was influenced by Ibn 'Arabī’s thoughts using historical evidences and based on his poems, and even that he had granted the color of pantheistic ideas, just like what belonged to Ibn 'Arabī, along with a romantic mysticism  before Qunawi and his colleagues.

کلیدواژه‌ها [English]

• : Ibne Arabi
• Awhad al-Din Kermani
• Pantheism
• Rise