نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری فیلولوژی انستیتو رودکی تاجیکستان

چکیده

در این پژوهش، به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، جنبه‌های خاصّ واژگان و توسّعاً زبان سهراب سپهری کاویده شده است؛ از جمله بررسی واژگان از دیدگاه نوع و ساختمان با تأکید بر نوآوری و ابداع، انحراف صفت مانند سکوت سبز چمنزار، بررسی واژگان آرکائیک، واژه‌گردانی یا تغییر طبقۀ دستوری واژه شامل صفت‌گردانی مانند سیاهِ پردۀ توری و اسم‌گردانی‌ مانند سرپنجه‌های سیم و قیدگردانی مانند با بدنی از همیشه‌های جراحت، بررسی ترکیب‌های ابداعی وصفی و اضافی. در این پژوهش نشان داده می‌شود که سپهری در زمینۀ واژه‌سازی و در نهایت غنی‌سازی زبان، سهم درخور توجّهی دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Linguistic Features of Sohrab Sepehri’s Poetry

نویسنده [English]

  • jvad semadi

چکیده [English]

The specific aspects of words and, by extension, the language of Sohrab Sepehri have been explored through this descriptive – analytic study.It includes the study of words from the perspective of their types and structures with an emphasis on innovation, the study of adjective deviations such as: "the green silence of the grass",  the study of the archaic words, grammatical changes of the words such as the changes occur in the adjectives: " the net-curtain black", or the changes occur in the nouns: " the claws of silver" and the changes occur in the adverbs: "With a body of forevers of injury", and the study of innovative descriptive - possessive Compounds. We are going to show, through this study, that Sepehri has had a considerable share in coining new words (neologism), and ultimately in Persian language enrichment.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • adjective deviation
  • neologism
  • word structure
  • Innovation
پِی‌سیکوف، لازار ساموئیلوئیچ (1380)، لهجۀ تهرانی، محسن شجاعی، چاپ اوّل، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
ترابی، ضیاءالدّین (1376)، سهرابی دیگر، چاپ سوم، تهران، مینا و دنیای نو.
حسینی، صالح (1379)، نیلوفر خاموش، چاپ پنجم، تهران، نیلوفر.
رامشینی، مهدی (1385)، سهراب سپهری و جبران خلیل جبران، چاپ اوّل، تهران، فرهنگسرای میردشتی.
ریحانی، محمّد (1381)، «ویژگی‌‌های زبان سپهری»، رشد آموزش زبان و ادب فارسی، شمارۀ 61، ص 50-56.
ــــــ (1385)، سپهری، مفسّر آیه‌های قدیمی، چاپ اوّل، مشهد، آهنگ قلم.
سپهری، سهراب (1376)، هشت کتاب، چاپ هفدهم، تهران، طهوری.
سجودی، فرزان (1377‌‌)، «هنجارگریزی در شعر سهراب سپهری»، کیهان فرهنگی، خرداد، شمارۀ 142، ص 20-23.
سنجری، محمود (1378)، مکاشفۀ هشت، چاپ اوّل، تهران، فرادید.
سیاهپوش، حمید (1372)، باغ تنهایی، چاپ اوّل، اصفهان، اسپادانا.
شاملو، احمد (1353)، هوای تازه، چاپ چهارم، تهران، نیل.
عطّاری کرمانی، عبّاس (1388)، دیوان کامل و جامع هدیۀ سهراب سپهری، چاپ دوم، تهران، آسیم.
علی‌پور، مصطفی (1387)، ساختار زبان شعر امروز، چاپ سوم، تهران،‌ فردوس.
غیاثی، محمّدتقی (1387)، معراج شقایق، چاپ اوّل، تهران، مروارید.
قائم‌پناه، یداالله (1389)، «پی‌جویی معنای یک واژه در شعر سهراب سپهری»، فصلنامۀ شعر، سال 18، بهار، شمارۀ 69 ، ص 56-57.
لنگرودی، شمس (1381)، تاریخ تحلیلی شعر نو، جلد دوم (1332- 1341 ش)، چاپ چهارم، تهران، مرکز.
مقدادی، بهرام (1378)، تحلیل و گزیدۀ شعر سهراب سپهری، چاپ اوّل، تهران، پایا.
نوربخش، منصور (1376)، به سراغ من اگر می‌آیید، چاپ اوّل، تهران، مروارید.
یاسمی، رشید (و قریب، بهار، فروزانفر، و همایی)، (1371)، دستور زبان فارسی پنج استاد، چاپ سوم، تهران، اشراقی.
یوشیج، نیما (1370)، مجموعۀ کامل اشعار، تدوین سیروس طاهباز، چاپ اوّل، تهران، نگاه.
Ализода‏ бaҳриддин (2005), ЊAшT киTоб, Душанбе: Сaфорaти Эрон, чапи аввал, ноября.