نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• عبدالرّضا سیف ¹
• علی غلامی ²

¹ استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران

چکیده

یکی از کارهای لازم و ضروری که در زمینۀ شاهنامهپژوهی باید انجام گیرد، گردآوری و بررسی ابیات پراکندۀ شاهنامه در متون کهن فارسی است. هدف چنین پژوهشی در وهلۀ نخست، یاری در تصحیح متن شاهنامه است. ازآنجاکه میان تاریخ انجام شاهنامه (400 ق.) تا قدیم‌ترین نسخۀ آن، فلورانس، (614 ق.) بیش از دویست سال فاصلة زمانی وجود دارد و از سدۀ هفتم و هشتم کمتر از ده نسخه وجود دارد، مصحّح شاهنامه ناچار است در کار خود، غیر از دست‌نویس‌های کتاب، از هر مأخذ دیگری که به تصحیح این متن یاری رساند، بهره بگیرد. از جملۀ این مآخذ جانبی، ابیات پراکندۀ شاهنامه در متون سده‌های ششم تا هشتم است که دست‌نویس‌های کهنی از آنها بر جای مانده است.
این نوشتار، کتاب تاج‌المآثر را به عنوان یک نمونۀ برجسته از این منابع برگزیده و بر آن است تا ابیات شاهنامه را از این کتاب استخراج و با متن شاهنامه مقابله کند.

کلیدواژه‌ها

• شاهنامه
• تاج‌المآثر
• تصحیح متن
• منابع جانبی/فرعی تصحیح شاهنامه

عنوان مقاله [English]

Ferdowsi’s Shāhnāmeh Verses in Taj ol-Maāser

نویسندگان [English]

• Seif Abdolreza ¹
• Ali Gholami ²

¹

²

چکیده [English]

Of the most essential tasks should be done in the field of researches on Shāhnāmeh is collecting and analyzing its sporadic verses in other works of Persian old literature. The purpose of such approach is Shāhnāmeh correction.   
Since there is a 200 years gap between the time Shāhnāmeh was composed (400 AH) up to the time of its earliest version(Florence, 614 AH) and since there are almost some other versions belonging to 7^th and 8^th centuries AH (less than 10 versions) the Shāhnāmeh corrector must consider every other sources beside existing manuscripts of the book. Among the side sources, there are some sporadic verses of Shāhnāmeh in the texts of 7^th and 8^th centuries which have remained as handwritten manuscripts.
Taj al-moaser, as a prominent example of above mentioned sources, is the book has been chosen to extract the Shāhnāmeh verses to be compared with their positions in Shāhnāmeh itself.  
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Shāhnāmeh
• Taj al-moaser
• Text Correction
• Side Sources in Shāhnāmeh correction