نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه علّامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه علّامه طباطبایی

چکیده

در بوطیقای ارسطو، هنر و ادبیّات، محاکات و تقلیدی از واقعیّت تلقّی می‌شد و تمام اجزای اثر ادبی، بازنمودی عینی در عالم واقع داشت و عناصر شکل‌دهندة داستان، ‌همان‌هایی بود که هر روزه با آنها در تعامل هستیم. با تئوری‌‌‌‌پردازی‌های فردینان و سوسور و رومن یاکوبسن و شکل‌گیری رهیافت‌های جدید ـ مانند ساختارگرایی ـ‌ بوطیقایی پدید آمد که ادبیّات را نه تقلید از واقعیّت، بلکه برساختن دنیایی متفاوت با عالم واقع معرّفی می‌کند که در آن اجزا به‌گونه‌‌‌‌ای کنشگرانه در ارتباطی دیالکتیک با همدیگر، کلّیّت متن ادبی را شکل می‌دهند. نگارندگان این مقاله کوشیده‌اند با تکیه بر شالوده‌های نظری زبان‌شناختی و رهیافت ساختارگرایی، تمایز میان بوطیقای ارسطویی و بوطیقای جدید در معنای سوسوری آن را در داستان یک سرخپوست در آستارا از مجموعة داستانیِ دوباره از همان خیابان‌ها از بیژن نجدی بکاوند و این نکته را تبیین کنند که چگونه بوطیقای جدید، می‌تواند متنی ادبی را همواره متعلّق به اکنون ـ و نه به تاریخ پیوسته ـ نشان دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The poetics of Narration in “An Indian in Astara”

نویسندگان [English]

  • Saeed Vaez 1
  • Abdollah Albughobaysh 2

1

2

چکیده [English]

In the poetics of Aristotle, Art and literature are imitations of reality and all literary elements have objective representation in the real world. Following the theories of Ferdinand de Saussure and Roman Jakobson and formation of new literary approaches such as Structuralism, there existed a modern poetics which didn’t consider Literature as an imitation of Reality but introduces it as reconstruction of a world absolutely different from real world, a world in which the elements, through a dialectic interactive relationship, consist whole literary text.  In present article, The authors have tried, on theoretical basis of linguistic and structural approaches, to analyze the differences between Aristotelian poetics and what known as Modern poetics (depended on Saussure theory) in “An Indian in Astara”, one of the stories of a collection titled “Again from those Streets” written by Bizhan Najdi. They want to explain how Modern poetics can show that a literary text belongs to the present time not the past history.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Poetics of Narration
  • Modern Story
  • Bizhan Najdi
  • Modern Literature
آلن، گراهام (1389)، بینامتنیت، ترجمۀ پیام یزدانجو، چاپ سوم، تهران، مرکز.
ارسطوطالیس (1986)، الخطابه، ترجمۀ عبدالرّحمن بدوی، طبع دوم، بغداد، دارالشّؤون الثّقافیة العامّة.
ــــــــــــــ (1953)، فن الشّعر، ترجمة عبدالرّحمن بدوی، طبع اوّل، القاهره، مکتبة النّهضة المصریّة.
ایگلتون، تری (1388)، پیش‌درآمدی بر نظریّۀ ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، چاپ پنجم، تهران، مرکز.
پاینده، حسین (1391)، داستان کوتاه در ایران، جلد دوم، چاپ دوم، تهران، نیلوفر.
ــــــــــــــ (1390)، گفتمان نقد، چاپ دوم، تهران، نیلوفر.
ــــــــــــــ (1384)، «نقد دو داستان»، کتاب ماه ادبیّات و فلسفه، شمارة 94.
تودروف، تزفیتان (1996)، میخائیل باختین: المبدأ الحواری، ترجمة فخری صالح، طبع دوم، بیروت، المؤسّسة العربیّة للدّراسات والنّشر.
خسروی، ابوتراب (1391)، «روایت‌‌‌‌های بیرونی»، فصلنامۀ سینما و ادبیّات، سال نهم، شمارة 35.
رید، یان (1379)، داستان کوتاه، ترجمۀ فرزانه طاهری، چاپ دوم، تهران، مرکز.
سجودی، فرزان ‌(1377)، «درآمدی بر نشانه‌شناسی»، فصلنامة فارابی، دورة هشتم، شمارة دوم.
‌عبداللّهیان، حمید (1384-1385)، «عوامل شاعرانگی در داستان‌‌‌‌های بیژن نجدی»، فصلنامة علوم انسانی دانشگاه الزّهرا، سال پانزدهم و شانزدهم، شمارة 56 و 57.
الفارابی، ابونصر (1990)، الحروف، تحقیق محسن مهدی، طبع دوم، بیروت، دار المشرق.
فردوسی، ابوالقاسم (1376)، شاهنامه، به کوشش سعید حمیدیان، جلد دوم، چاپ چهارم، تهران، قطره.
محمّدخانی، بهروز (مصاحبه‌کننده) (1382)، «داستان کوتاه: پیچیدگی‌های ناپیدا»، کتاب ماه ادبیّات و فلسفه، شمارة 75 و 76.
مهربان، ‌صدیقه و محمّدجواد زینعلی (1391)، «زبان هنری داستان ـ شعر در آثار بیژن نجدی»، دوفصلنامة ادبیّات پارسی معاصر، سال دوم، شمارة یکم.
میرصادقی، جمال (1375)، داستان و ادبیّات، چاپ اوّل، تهران، نگاه.
نجدی، بیژن (1389)، دوباره از همان خیابان‌‌‌‌ها، چاپ هفتم، تهران، مرکز.
یاکوبسن، رومن (‌1390)، «زبان‌شناسی و شعرشناسی» در مجموعه مقالات زبان‌شناسی و نقد ادبی، ترجمة مریم خوزان و حسین پاینده (از صفحة71 تا 80)، چاپ چهارم، تهران، نی.
یقطین، سعید (1997)، تحلیل الخطاب الرّوائی، طبع سوم، بیروت، المرکز الثّقافی العربی‌.
Hoek, Loe (1981), La marque du titre, Dispositifs sémiotiques d'une pratiquetextuelle, ed. la Haye mouton, Paris.
Genette, Gérard (1987), Seuils, Ed. du seuil, Paris.
Lane, Phillipe (1992), La périphérie du texte, Ed. Nathan, Paris.
Matthews, Brander (1917), The philosophy of the short- story, 4th edition, Longmans, Green, and Co. London.