نویسنده

• دکتر یدالله بهمنی مطلق

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

چکیده

راحة الصّدور یکی از آثار برجستة تاریخی - ادبی زبان فارسی است که از شاهنامه بسیار اقتباس کرده است. نقل پانصد و نود و چهار بیت از شاهنامه در موضوعات حکمی و اخلاقی در این کتاب، از یک طرف نشان دهندة عظمت شاهکار فردوسی و از طرف دیگر نشان دهندة علاقه و دلبستگی راوندی به شاهنامه است. راوندی در سراسر کتاب خود از اندرزهای حکیمانة فردوسی سود برده و با این کار، به اثر خود ارزش و اعتبار بخشیده و به دلیل علاقه به شاهنامه و ذوق شاعری اش بر وزن و سبک آن ابیات بسیار ساخته که هر چند صلابت و استواری کلام فردوسی را ندارد، لیکن در پاره ای از موارد جستجوگر را در بازشناسی آن ها به زحمت می اندازد.
ابیات منقول شاهنامه در راحة الصّدور آن هم به تصحیح «با نهایت دقت» دکتر محمد اقبال به گفتة مجتبی مینوی، به دلیل تقارن زمانی این دو اثر می تواند در تصحیح شاهنامه راهنمای خوبی برای مصحّحان و شاهنامه شناسان باشد. در این مقاله از این رهگذر که راحة الصّدور تا چه میزان می تواند در تصحیح شاهنامه مؤثّر باشد، بحث و گفتگو شده و موارد رجحان ابیات متن راحة الصّدور در نمونه هایی که آورده ایم با دلایل علمی بیان شده است.

کلیدواژه‌ها

• تأثیرپذیری
• تصحیح متن
• راحة الصّدور
• شاهنامه
• قدمت واژگان
• ویژگیهای سبکی

عنوان مقاله [English]

The importance of Rahat al-Sodur in Shahnameh’s correction

نویسنده [English]

• Dr. Yadollah Bahmani Motlaq

چکیده [English]

As one of prominent Persian historic/literal works, Rahat al-Sodur has many derivations of Shahnameh. 594 distiches of Shahnameh in different theologic and moral subjects cited in this work, initially show the magnificence of Ferdowsi’s masterwork, and then, on the other hand, Ramandi’s interest and attachment to it. He(Ramndi) has benefitted Ferdowsi’s wise morals throughout his work, and in this way, has validated it and has composed many verses on Shahnameh’s style and rhythm, although not as solid as what can be seen in Shahnameh but with a firmness that makes it hard to distinguish.
Shahnaneh’s cited dispatches in Rahat al-Sodur, because of the “very careful” correction of Dr. Mohammed Iqbal, as Mojtaba Minavi says, and for the two works isochronism, can be considered as a very helpful clue to Shahnameh correctors. In this essay the rate of Rahat al-Sodur’s influence on correction of Shahnameh is discussed and the scientific reasons of the preference of Rahat al-Sodur’s dispatches are offered.

کلیدواژه‌ها [English]

• Affection
• Rahat al-Sodur
• Shahnameh
• Stylistic Features
• Text Correction
• Words Archaism