آثار هنریِ نوشتنی یا «متن»ها به تعبیر رولان بارت، نمادیناند و درک لایه‌های پنهان آن‌ها با گذر از دلالت اوّلیّه و سطح نخست ممکن می‌شود. شعر «صدای دیدار»، شرح تجربۀ شهودی راوی و ...
بیشتر
آثار هنریِ نوشتنی یا «متن»ها به تعبیر رولان بارت، نمادیناند و درک لایه‌های پنهان آن‌ها با گذر از دلالت اوّلیّه و سطح نخست ممکن می‌شود. شعر «صدای دیدار»، شرح تجربۀ شهودی راوی و در شمارِ چنین آثاری است. راوی در این شعر، نخست با زبان و تعابیری مبهم تجربۀ شهودی خود را گزارش می‌کند و از مواجهه با میوه‌های آوازخوان و احوال و کنش‌های آنان می‌گوید. با پایان‌یافتن تجربه به‌صورت غیر مستقیم و نیز در ضمن گفت‌وگو، به مسائلی می‌پردازد که آن‌ها را مانع شهود به شمار می‌آورد. پرسش اصلی مقاله این است که معنای غیر مذکور یا پنهان شعر صدای دیدار چیست؟ و از طریق آثار هم‌افق با این متن چه مفاهیمی روشن یا خلق می‌شود؟ در این مقاله با روش هرمنوتیک و تحلیل بینامتنی و با بهره‌گیری از دیگر آثار سپهری، قرآن و اندیشه‌های عرفانی، به‌مثابۀ پیش‌متن به تأویل این شعر پرداخته می‌شود. از طریق این آثار معنای رمزهای شعر و تجربه‌های راوی روشن‌تر می‌شود. نتایج نشان می‌دهد در شهود راوی میوه‌های چیده‌شده با سطح پنهان هستی یا «عالم منبسط» و متعلّقات آن مواجه شده و شادمان‌اند. نگرش به سطح و فایده‌طلبی، مانع شهود و مواجهه با این سطح هستی است. این شعر و دیگر اشعار سپهری نشان می‌دهد مکاشفه موقوف به زمان و مکان خاصّی نیست. شواهد برون‌متنی از تجربۀ زیستۀ سپهری نیز مؤیّد این مدّعاست.
