حسن داودی؛ سیدعلیاصغر میرباقری فرد
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 53-71
چکیده
ادهم عزلتی خلخالی، ملقّب به «واعظ»، از عارفان قرن یازدهم هجری قمری است. وی رسائل بسیاری در مسائل اعتقادی، اخلاق و عرفان اسلامی دارد که از جملۀ آثار او، رسالۀ صحائفالوداد و مکاتیبالإتّحاد ...
بیشتر
ادهم عزلتی خلخالی، ملقّب به «واعظ»، از عارفان قرن یازدهم هجری قمری است. وی رسائل بسیاری در مسائل اعتقادی، اخلاق و عرفان اسلامی دارد که از جملۀ آثار او، رسالۀ صحائفالوداد و مکاتیبالإتّحاد است. از آنجا که با مطالعۀ آثار این عارف صافیضمیر، میتوان به شناخت و جایگاه تصوّف، عرفان شیعی و همچنین ادبیّات عرفانی در سدۀ یازدهم هجری دست یافت، تحقیق دربارۀ این اثر، بهعنوان یکی از آثار وی که از حیث سادگی، روانی و تواناییِ انتقال موضوعات عقیدتی، اخلاقی و عرفانی شایان توجّه است، برای ما اهمّیّت مییابد؛ و از همینرو، وجود متنی خالی از اشکال و منقّح از این رساله، ضروری به نظر میرسد. این اثر، پیشتر در مجموعهای با عنوان مجموعۀ رسائل فارسی ادهم عزلتی خلخالی با تصحیح عبداللّه نورانی به چاپ رسیده است؛ امّا انتقادینبودن این تصحیح، بهدورماندن آن از تحقیق و تعلیق، فقدان مقدّمه یا توضیحاتی در چگونگی تصحیح اثر و معرّفی و تبییننکردن جایگاه مؤلّف در میان عارفان و اندیشمندان همعصر خود و نیز وجود کاستیهایی در روش تصحیح و بهکارنگرفتن نسخهبدلها در آن، موجب شده است نظریّههای ناصواب، بدخوانیها، گزینشها و گزارشهای نادرستی در متن رساله راه یابد که این مقاله بر آن است تصحیح انجامشده را بر اساس مراحل دوگانۀ تصحیح، یعنی «تصحیح متن» و «تحقیق در اثر»، از جهات گوناگون نقد و ضرورت تصحیحی انتقادی از اثر را پیشنهاد کند.