فاطمه مدرسی؛ هادی طیطه؛ مهسا ایمانی
دوره 13، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 155-165
چکیده
یدالله رؤیایی از جمله شاعران و نظریه‌پردازان شعر حجم یا اسپاسمانتالیسم است که طبیعت در شعر او حضوری چشم‌گیر دارد. رؤیایی به طبیعت به مثابه‌ی انسان یا جانداری مستقل نگاه می‌کند که رفتار، حالات، کنش ...
بیشتر
یدالله رؤیایی از جمله شاعران و نظریه‌پردازان شعر حجم یا اسپاسمانتالیسم است که طبیعت در شعر او حضوری چشم‌گیر دارد. رؤیایی به طبیعت به مثابه‌ی انسان یا جانداری مستقل نگاه می‌کند که رفتار، حالات، کنش و واکنش‌های یک موجود زنده را دارد. در بلاغت از این نوع کارکرد به نام آنیمیسم یا جاندارانگاری یاد می‌شود. این آنیمیسم در شعر رؤیایی دو وجه دارد یا در سطح ترکیب و به شیوه‌ی استعاره‌ی مکنیه صورت می-گیرد یا در محور همنشینی و در اثر نسبت دادن صفت، رفتار، کنش و واکنش‌های انسانی به شیء و پدیده‌های طبیعی اتفاق می‌افتد. در شعر رؤیایی گاهی پدیده‌های طبیعی نه به مثابه‌ی یک انسان بلکه به مثابه‌ی موجودی مستقل جلوه می‌کنند. رؤیایی در تصاویر مرتبط با آنیمیسم شگردها و تمهیداتی را به کار می‌گیرد که عامل دریافت‌ها و تأویل‌های متعدد می‌شود و مخاطب را در تولید دوباره‌ی اثر یاری می‌کند، به عبارتی این مخاطب است که شعر را بازتولید می‌کند. بدین شیوه شاعر، پیوسته شعر خود را تازه می‌گرداند. از جمله‌ی این شگردها می‌توان به جمع تصاویر ذهنی مرتبط با آنیمیسم، به کارگیری تداخل بلاغی و هم‌شانه کردن اروتیک با آنیمیسم اشاره کرد. در این پژوهش به بررسی شگردها و تمهیدات رؤیایی برای دست‌یابی به تأویل‌های متعدد در تصاویر مرتبط با آنیمیسم بر اساس نظریه‌ی دریافت و به تحلیل نمونه‌ها، بیان تأویل‌های متعدد و علت‌های تأویل‌پذیری بر اساس تمهیدات به کارگرفته شده می‌پردازیم.
