Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor of Persian Language and Literature Department University of Tehran

2 Graduated Master of Persian Language and Literature, University of Tehran

Abstract

Answering the question: "What are the factors make the language in Naser Khosrow's elegies prominent?" is the main effort has been done in present study. Since it was not possible to examine all the language features in the poetry in his elegies, it has mainly been tried to explore some aspects of his language on syntax level, which is the structure of syntactic groups and sentences. Although the phonetic level of his speech has also been somehow considered in a glance. This study will be completed when it comes to comparing the syntactic elements of his language with poets before him and his contemporary poets, to determine the prominence of his poetry. Therefore, the study of the linguistic features of his elegies, in comparison with the language is used in the elegies of two pioneering poets (Farrukhi and Unsuri) and one of his contemporary poets (Qatran), is the most important part of this research. To study the frequency of each syntactic elements in Naser Khosrow's specific elegies and to compare it with the frequency in the elegies of Farrukhi, Unsuri and Qatran, which are similar in their meter and rhymes, we have used the statistical method. The results show that Naser Khosrow's elegies are more distinguishable than the other three poets' on the level of syntax for following reasons: shortness of syntactic equilibrium and verb deletion, shortness of counterfeit nominal group and praying mode, the irrelevance of syntactic arrangement of quotation with the vertical axis of imagination, increasing hortative role of the language, syntactic abnormality, archaism, the role of following sentence(s) in  conditional, contradictory and causative dependents in creation of the philosophical forms of his word. Rather than the general and obscure interpretations have often been provided about the elegies of Naser Khosrow, some quantitative data is provided in present paper that its analysis is just one of their possible results.

Keywords

ابن‌الرّسول، سیدمحمّدرضا، سمیّه کاظمی نجف‌آبادی و مهری کاظمی (1395)، «رابطۀ معنایی جمله‌وارۀ پایه و پیرو در جمله‌های شرطی زبان فارسی»،  ادب فارسی، ش 1، پیاپی 17، 93-112.
ابوالقاسمی، محسن (1381)، دستور تاریخی زبان فارسی، تهران، سمت.
باطنی، محمّدرضا (1393)، توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی بر بنیاد یک نظریۀ عمومی زبان (نسخه چاپ سی و یکم). تهران، امیرکبیر.
بهار، محمّدتقی (1380)، سبک‌شناسی یا تاریخ تطوّر نثر فارسی، جلد 1 و 2، تهران، امیرکبیر.
حجّتی‌زاده، راضیه (1394)، «پرسش از پرسش، گونه‌ها و کارکرد پرسش در دیوان حکیم ناصرخسرو»، زبان و ادبیّات فارسی، ش 79(23)، 113-140.
دشتی، علی (1362)، تصویری از ناصرخسرو، به کوشش مهدی ماحوزی، تهران، جاویدان.
رادفر، ابوالقاسم و محمّد پاک‌نهاد (1392)، «وحدت ساختاری ـ واژگانی جمله‌‌های همسانی (پیوسته)، یکی از الگوهای نحوی موسیقی‌‌آفرین در مثنوی»، کهن‌نامۀ ادب پارسی، ش 4(2)، 47-68.
زرّین‌کوب، عبدالحسین (1362)، با کاروان حُلّه (مجموعۀ نقد ادبی)، چاپ پنجم، تهران، جاویدان.
شفائی، ا (1363)، مبانی علمی دستور زبان فارسی، تهران، نوین.
شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا (1391)، رستاخیر کلمات، تهران، سخن.
                          (1385)، صُور خیال در شعر فارسی، تهران، آگاه.
                          (1389)، موسیقی شعر، تهران، آگاه.
شمس قیس رازی (1338)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، تصحیح مدّرس رضوی، تهران، دانشگاه تهران.
صادقی، علی‌اشرف (1346)، «نظریۀ زبان‌شناسی آندره مارتینه و زبان فارسی»، دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش 71، 143-160.
                          (اردیبهشت 1392)، «تشدید در زبان فارسی»، فرهنگ‌نویسی (ویژه‌نامۀ نامۀ فرهنگستان)، ش 5 و 6، 3-43.
صراحتی جویباری، مهدی و مرتضی محسنی (1395)، «عوامل مؤثر در ایجاد نقش ترغیبی زبان در قصاید ناصرخسرو»، کاوش‌نامۀ زبان و ادبیّات فارسی، ش 17(33)، 97-125.
                          (1390)، «گونه‌هایی از هنجارگریزی نحوی در شعر ناصرخسرو»، بوستان ادب، ش 3(1)، 179-206.
                          (1393)، «محور عمودی خیال در قصاید ناصرخسرو»، جستارهای ادبی، ش184، 125-150.
صفا، ذبیح­الله (2536)، تاریخ ادبیّات در ایران (از میانۀ قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم هجری)، جلد 2، تهران، امیرکبیر.
عنصری، حسن ابن احمد (1363)، دیوان، به کوشش سیدمحمّد دبیرسیاقی، چاپ دوم، تهران، سنائی.
فرخی سیستانی، محمد (1388)، دیوان، تصحیح محمّد دبیرسیاقی، چاپ هشتم، تهران، زوّار.
فرشیدورد، خسرو (1375)، جمله و تحوّل آن در زبان فارسی، تهران، امیرکبیر.
                          (1388)، دستور مفصّل امروز، چاپ سوم، تهران، سخن.
فروزانفر، بدیع­الزّمان (1369).، سخن و سخنوران، چاپ چهارم، تهران، خوارزمی.
قطران تبریزی، ابومنصور (1333)، دیوان،به اهتمام محمّد نخجوانی، تبریز، شفق.
کلاهچیان، فاطمه و سیّدمحمّد آرتا (بهار 1393)، «تأمّلی بر جنبه­های زیباشناختی و معنایی ساخت‌های مقارن نحوی در قصاید خاقانی»، متن‌پژوهی ادبی، ش 18(59)،  101-122.
محجوب، محمّدجعفر (1345)، سبک خراسانی در شعر فارسی، تهران، سازمان تربیت معلّم و تحقیقات تربیتی.
محقّق، مهدی (1386)، تحلیل اشعار ناصرخسرو، چاپ هفتم، تهران، دانشگاه تهران.
موحّد، ضیاء (1396)، درآمدی به منطق جدید، تهران، علمی و فرهنگی.
مینوی، مجتبی (1351)، «ناصرخسرو»، جستارهای ادبی، ش 30، 272-304.
ناتل خانلری، پرویز (1365). تاریخ زبان فارسی، جلد  2 و 3، تهران، نشر نو.
                          (2535)، دستور زبان فارسی، تهران، بابک.
ناصرخسرو (1368)، دیوان، تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقّق، چاپ سوم، تهران، دانشگاه تهران.
همایی، جلاالدّین (1375)، تاریخ ادبیّات ایران، به کوشش ماهدخت بانو همایی، تهران، هما.
                          (1384)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران، هما.