نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• حسین آقاحسینی ¹
• سید مرتضی هاشمی ¹
• طیبه پرتوی‌راد ²

¹ عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

چکیده

نگاهی به سابقة اقتباس از متون ادبی در هنرهای نمایشی­ ازجمله سینما، تلویزیون و تئاتر در جهان نشان می­دهد که اقتباس می­تواند خلأهای متنی موجود در بخش تئاتر و سایر انواع نمایش را به بهترین وجه پر کند. در ادبیات فارسی، به ­رغم توصیفی بودن متون ادبی، کم نیستند آثاری که ظرفیت­های نمایشی زیادی دارند و می­توان با بهره­گیری از آن­ها به غنای متون نمایشی افزود. یکی از این آثار که به دلیل شهرت منطق‌الطیر و تذکرةالاولیاء، ارزش‌های ادبی و هنری آن کمتر شناخته ‌شده، الهی‌نامة عطار نیشابوری است. این اثر سرشار از حکایت‌های داستانی است که برخی از آن­ها از ظرفیت‌های نمایشی بسیاری برخوردارند و تاکنون موردتوجه پژوهشگران قرار نگرفته­اند. در این مقاله با تکیه بر جایگاه و اهمیت اقتباس از آثار ادبی، به روش توصیفی-تحلیلی و براساس تعریف قرن هجدهمی از تئاتر ارسطویی، ظرفیت‌های نمایشی حکایت زن پارسا بررسی و وجوه معنایی و ویژگی­های ساختاری و ... آن، به­عنوان زمینه­ای مناسب برای اقتباس تحلیل می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• الهینامة عطار
• ‌حکایت زن پارسا
• تئاتر ارسطویی
• ظرفیتهای نمایشی

عنوان مقاله [English]

Assessing the Dramatic Potentialities for Play Adaptation, Case Study: “The Pious Woman” in Attar’s Ilāhī-Nāma,

نویسندگان [English]

• Hossein Agha Hosseini ¹
• Seyed Morteza Hashemi ¹
• Tayebeh Prtowi Rad ²

چکیده [English]

Looking at the history of adaptation from literary sources in various kinds of worldwide dramatic arts such as cinema, television and theatre shows that adaptation can well fill the existing text-gaps in theatre and other forms of dramatic arts. In Persian literature, although the literary texts aredescriptive, there are many works possess high dramatic potentials and may be used to enrich the dramatic texts. One of the works like this, known as Ilāhī-Nāma, has been written by Attar of Nishapur that considers with less artistic and literary value under the effect of his Mantiq-ut-tayrandTadhkirat-ul-Awliyā. It’s a work full of narrative stories from which some stories have considerable dramatic potentials have not yet attracted the attention of researchers.Relying on the importance of adaptation from literary sources, in this article, the dramatic potentials of the story “The Pious Woman” have been analyzed through a descriptive-analytic method based on 18^th century definition of Aristotelian theatre. It has been endeavored to study the semantic aspects and structural features to get an appropriate source for literary adaptations.

کلیدواژه‌ها [English]

• : Attar’s Ilāhī-Nāma
• the story of “The Pious Woman”
• Aristotelian theater
• Dramatic Potentials