فاطمه سادات طاهری؛ سعیده بیرجندی
دوره 11، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 169-184
چکیده
مقالۀ حاضر، سبک شخصی منوچهری دامغانی (398- 432ق) در مدیحه و مفاخرهسرایی را بررسی میکند. منوچهری با هنر شاعری و تسلّط بر زبان و ادبیّات عربی، مدیحهها و مفاخرههای متفاوتی سروده و بر همین اساس، ...
بیشتر
مقالۀ حاضر، سبک شخصی منوچهری دامغانی (398- 432ق) در مدیحه و مفاخرهسرایی را بررسی میکند. منوچهری با هنر شاعری و تسلّط بر زبان و ادبیّات عربی، مدیحهها و مفاخرههای متفاوتی سروده و بر همین اساس، قصاید وی به‌طور خاصّی در بین همعصران او متمایز شده است. نگارندگان با روش کیفی و شیوۀ توصیفی- تحلیلی مبتنی بر اشعار منوچهری با پاسخ به این پرسشها که بین مدیحهسرایی و فخریّهسرایی در شعر منوچهری چه ارتباطی وجود دارد؟ منوچهری در مدیحهها و مفاخرههای خود چه شگردهای نوینی را به کار بسته و از این نظر با معاصران خود چه تفاوتهایی دارد؟ و چه عواملّی موجب بهکارگیری این طرز نو در این گونههای شعری وی شده است؟ می‌کوشند پس از تبیین مؤلّفههای سبک شخصی منوچهری در مدیحهسرایی و مفاخرهسرایی، استدلال کنند شگردهای نوین وی در مدح و فخر از یک سو، تحت تأثیر دانش او در ادبیّات عربی و از سوی دیگر، نمونۀ برترانگاری زبان و شعر عربی و شخصیّتهای شهرۀ آن است. همچنین نویسندگان استنتاج میکنند که منوچهری افزون بر اینکه عربیدانی خود را ابزاری برای اظهار فضل و راهکاری برای رقیبستیزی قرار داده، با بهکارگیری شخصیّتهای معروف ادبیّات عربی، تضمین اشعار و بهکارگیری مضامین و تصاویر شعری ایشان، ضمن ستایش ممدوح، آگاهانه و در عین حال با ظرافت خاصّ، مدیحههای خود را با مفاخره درآمیخته و خودستایی نیز کرده است و بدینترتیب، طرزی نو در مدیحه و مفاخرهسرایی پدید آورده که میتوان این طرز نو را سبک شخصی وی شمرد.
